правучы́цца, -учу́ся, -ўчышся, -ўчыцца; зак.
Правесці які-н. час за вучэннем.
Правучыўся шэсць гадоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
правучы́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
правучу́ся |
праву́чымся |
| 2-я ас. |
праву́чышся |
праву́чыцеся |
| 3-я ас. |
праву́чыцца |
праву́чацца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
правучы́ўся |
правучы́ліся |
| ж. |
правучы́лася |
| н. |
правучы́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
правучы́ся |
правучы́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
правучы́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
правучы́цца сов. (пробыть в ученье) проучи́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
правучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.
Правесці некаторы час за вучэннем. Падросшы, Алік пайшоў у музычную школу, няблага правучыўся там два гады, але потым кінуў. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
недавучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.
Правучыцца менш, чым трэба, не закончыць адукацыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праву́чвацца несов. (пробывать в ученье) проу́чиваться; см. правучы́цца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
давучы́цца, -вучу́ся, -ву́чышся, -ву́чыцца; зак.
1. Завяршыць сваю адукацыю, закончыць навучанне чаму-н.
Вайна не дазволіла д.
2. да чаго. Правучыцца да якога-н. тэрміну.
Д. да восьмага класа.
3. да чаго. Працяглай вучобай давесці сябе да якіх-н. непрыемных вынікаў (разм.).
Давучыцца да прытуплення зроку.
|| незак. даву́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
давучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.
1. Завяршыць сваю адукацыю, дакончыць навучанне чаму‑н. Давучыцца на курсах.
2. Правучыцца да якога‑н. тэрміну, класа, курса і пад. Давучыцца да лета. Давучыцца да трэцяга курса.
3. Разм. Працяглай вучобай давесці сябе да непрыемных вынікаў. Давучыўся да таго, што страціў зрок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасе́дзець, ‑седжу, ‑седзіш, ‑садзіць і прасядзе́ць, ‑сяджу, ‑сядзіш, ‑сядзіць; зак.
1. Правесці які‑н. час седзячы. Алесь і заснуў за гаворкаю з маці, а тая праседзела да самага відна, не спускаючы вачэй з сына. Броўка. Хлопец паслухмяна адышоўся ўбок і праседзеў з паўгадзіны на адкосе. Чорны. Так і праседзеў галодны чалавек на лаўцы, пакуль сям’я абедала. Чыгрынаў. Надзя амаль усю, ноч моўчкі прасядзела на саломе, прыхінуўшыся да сцяны. М. Ткачоў. // Правесці нейкі час, седзячы за якой‑н. работай, займаючыся чым‑н. Над той кніжкай Барашкін праседзеў да глыбокай ночы. Савіцкі. [Хвядос:] — А як жа! І дзед і бацька мой на рацэ праседзелі. А я ў гэту вайну ўвесь партызанскі атрад рыбай карміў. Парахневіч. Зубок прасядзела да позняга вечара і дапамагла Вераб’ёвай напісаць вялікі, з цікавымі фактамі артыкул. Кавалёў. // Прабыць дзе‑н., які‑н. час, адбываючы пакаранне. Другіх караюць, але не больш, як на той тэрмін, што абвінавачаныя праседзелі да суда. Машара. Косцю нехта гаварыў, што Бубновіч пры панскай Польшчы праседзела некалькі год у турме за падпольную работу. Карпюк. Паўлоўскі прасядзеў пад арыштам да глыбокай зімы. Чорны.
2. Разм. Правучыцца ў школе або іншай навучальнай установе больш устаноўленага тэрміну, застаючыся на другі год. У шостым класе Валя прасядзела два гады. Васілевіч.
3. Разм. Працерці ці праціснуць працяглым сядзеннем. Праседзець штаны. Праседзець канапу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)