Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
правадны́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
правадны́ |
правадна́я |
правадно́е |
правадны́я |
| Р. |
правадно́га |
правадно́й правадно́е |
правадно́га |
правадны́х |
| Д. |
правадно́му |
правадно́й |
правадно́му |
правадны́м |
| В. |
правадны́ (неадуш.) правадно́га (адуш.) |
правадну́ю |
правадно́е |
правадны́я (неадуш.) правадны́х (адуш.) |
| Т. |
правадны́м |
правадно́й правадно́ю |
правадны́м |
правадны́мі |
| М. |
правадны́м |
правадно́й |
правадны́м |
правадны́х |
Крыніцы:
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
правадны́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да провада, правадоў; які ажыццяўляецца пры дапамозе правадоў, па правадах. Правадное вяшчанне. Правадная сувязь.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
про́вад, -у, М -дзе, мн. правады́, -о́ў, м.
Металічны дрот для перадачы электрычнага току.
Тэлефонны п.
Старшыня на провадзе (тэлефонны апарат злучаны са старшынёй; разм.).
|| прым. правадны́, -а́я, -о́е (спец.).
Правадная сувязь (якая ажыццяўляецца па правадах у адрозненне ад радыёсувязі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Право́дніца ’наступная нядзеля пасля Вялікадня (Паскі)’ (Гарэц., Мядзв.), правадная (нядзеля) ’памінальная’ (Нас.), приводная нядзеля, правадной ’Фаміна нядзеля’ (Шат.), правадны ’паслявелікодны’ (Мат. Гом.), провад ’паніхіда’ (Нас.). Рус. дыял. провады ’радаўніца, памінанне памерлых’, ’пахаванне’, ’праводзіны вясны’, проводная педеля ’Фаміны тыдзень’, укр. провады ’Фаміны тыдзень’, ’праводзіны русалак песнямі ў першы панядзелак пасля свят Сёмухі’, польск. przewocinica, przewodniczna, przewodna niedziela ’першы тыдзень пасля Вялікадня’, чэш. provod, provodm nedele ’першая нядзеля пасля Вялікадня’. Да праводзіць. У рымска-каталіцкай абраднасці назва тлумачыцца тым, што ў гэты дзень новаахрышчаныя людзі ішлі “провадам” да храма, або тым, што ў гэту нядзелю адбывалася працэсія да храма з вяночкамі. Але, відаць, першаснае значэнне — гэта сляды дахрысціянскага культу памерлых і ўшанавання духаў прыроды, як гэта захавалася ва ўсходніх славян (гл. Махэк₂, 452).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)