поперёк

1. нареч. упо́перак; разг. напо́перак;

2. предлог с род. упо́перак (каго, чаго);

поперёк доро́ги встал упо́перак даро́гі стаў;

вдоль и поперёк удо́ўж і ўпо́перак;

стать кому́-л. поперёк го́рла стаць каму́е́будзь упо́перак го́рла.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упо́перак

1. нареч. поперёк;

пілава́ць бервяно́ ўпо́перак — пили́ть бревно́ поперёк;

2. разг., нареч., перен. напереко́р; поперёк;

3. предлог с род. поперёк;

у. кана́выпоперёк кана́вы;

удо́ўж і ўпо́перак — вдоль и поперёк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папяро́к

1. предлог с род. поперёк;

2. нареч., см. упо́перак 1;

стаць (стая́ць) п. даро́гі — стать (стоя́ть) поперёк доро́ги;

стаць п. го́рла — стать (встать) поперёк го́рла

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Папяро́к прысл. і прынад, ’па шырыні, упоперак’ (ТСБМ, Шат.), по́перак (Нас.), поперэ́к, поперо́к (ТС), папяро́к, попэрэ́к (Сл. ПЗБ) ’тс’. Рус. поперёк, ст.-рус. поперегъ ’тс’. Да пе́рак (гл.) (Праабражэнскі, 2, 41; Фасмер, 3, 327).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

загаці́ць сов.

1. загати́ть;

з. бало́та — загати́ть боло́то;

2. (перегородить поперёк) запруди́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зага́чваць несов.

1. зага́чивать;

2. (перегораживать поперёк) запру́живать;

1, 2 см. загаці́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удо́ўж

1. нареч. вдоль;

распілава́ць бервяно́ ўдоўж — распили́ть бревно́ вдоль;

2. предлог, см. уздо́ўж 2;

у. і ўпо́перак — вдоль и поперёк

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напо́перак разг.

1. нареч. поперёк;

2. нареч. напереко́р;

гавары́ць н. — говори́ть напереко́р;

3. предлог с дат. напереко́р, вопреки́;

н. во́лі ба́цькі — напереко́р (вопреки́) во́ле отца́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гаці́ць несов.

1. гати́ть; де́лать гать;

2. (перегораживать поперёк) запружа́ть, запру́живать;

3. перен. нерасчётливо тра́тить;

хоць гаць гаці́ — хоть пруд пруди́;

г. у про́рву — бу́хать как в бездо́нную бо́чку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераця́гваць несов.

1. в разн. знач. перетя́гивать;

2. (передвигать) перетя́гивать, перета́скивать;

3. (перевязывать поперёк) перетя́гивать, перехва́тывать;

4. прост. (наносить удар) огрева́ть, перетя́гивать;

5. перен., разг. перетя́гивать, перема́нивать;

1-5 см. перацягну́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)