пия́вка п’я́ўка, -кі ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

п’я́ўка ж. пия́вка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упі́цца I сов. впи́ться;

п’я́ўка ўпіла́ся ў це́ла — пия́вка впила́сь в те́ло

упі́цца II сов., прям., перен. напи́ться, упи́ться; захмеле́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ П’е́ўка п’ёўка ’п’яўка’ (калінк., бярэз., Сл. ПЗБ), пʼеўга ’тс’ (ТС). З піяўка (як рус. пиявка ’іх:’), якое з піява < прасл. *pijcn > a < *pijali ад *piti > піць (гл.). З аднаўленнем “несапраўднага” е (на месцы я), якое ў палескіх гаворках можа пераходзіць у ё пад націскам перад jp, параўн. хлеў ’хлеў’. Параўн. ст.-рус. шанца, пиавица, пиявица (XV ст.) ’тс’. Гл. п’яўка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

усмакта́цца сов.

1. впи́ться;

п’я́ўка ўсмакта́лася ў нагу́ — пия́вка всоса́лась (впила́сь) в но́гу;

2. (вобраться во что-л. — о жидкости) всоса́ться, впита́ться; (чем-л.) поглоти́ться;

3. (о ребёнке) присоса́ться губа́ми

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

смакта́ць несов., в разн. знач. соса́ть;

с. малако́ — соса́ть молоко́;

с. цуке́рку — соса́ть конфе́ту;

с. цыгарэ́ту — соса́ть сигаре́ту;

п’я́ўка смо́кча кроў — пия́вка сосёт кровь;

◊ с. кроў — соса́ть кровь;

с. ла́пу — соса́ть ла́пу;

чарвя́к смо́кча — (каго) червь сосёт (кого)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

П’я́ўка 1 ’прэснаводны чарвяк, Hirudo medicinalis; sanguisuga’ (ТСБМ, Бяльк., Ласт., Сцяшк., Сл. ПЗБ, ЛА, 1), пья́ўка ’тс’ (Дразд., Бес.), пля́ўка ’тс’ (ЛА, 1); укр. пʼя́вка, пля́вка ’тс’, рус. пья́вка, пия́вка ’тс’; параўн. польск. pijawka ’тс’, чэш. pijavka ’тс’, славен. pijávka. Прасл. *pьjavka звязана з *pьjati, ітэратыў ад *piti ’піць’ (гл. піць), паралельнае ўтварэнне да *pьjavica: пʼя́віца, пʼя́выца (ЛА, 1; Дразд.), сюды ж пʼя́вычнык ’рачныя ракавіны, чаропкі’ (Дразд.), укр. пʼя́віца, рус. пия́вица, польск. pijawica, палаб. pagaweicia, в.-луж. pijelca, чэш. pijavice, славац. pijavica, серб.-харв. пѝјавица, славен. pijávica, балг. пия́вица, макед. пијавица (Фасмер, 3, 271; ЕСУМ, 4, 649; Шустар-Шэўц, 2, 1062; БЕР, 5, 284; Бязлай, 3, 34). Паводле Німчука (Давньорус., 229), формы з суфіксам ‑к‑a з’яўляюцца пазнейшай інавацыяй на ўсходнеславянскай глебе, што цяжка давесці. Гл. таксама пʼеўга́, п’е́ўка.

П’я́ўка 2 ’скаба’: пʼяўкамі прысцегваюць сцены (ТС). Няясна; магчыма, да пʼяць ’напінаць, сцягваць’ (ТС), гл. пяць 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

впи́ться​I сов.

1. упі́цца, прысмакта́цца; (глазами) утаро́піцца;

пия́вка впила́сь в те́ло п’я́ўка ўпіла́ся ў це́ла;

впи́ться глаза́ми (в кого-л.) утаро́піцца вача́мі (у каго-небудзь);

2. (врезаться) урэ́зацца, уе́сціся; (воткнуться) уваткну́цца, убі́цца, уле́зці;

ни́тка впила́сь в ру́ку ні́тка ўе́лася ў руку́;

була́вка впила́сь в па́лец шпі́лька ўваткну́лася (убі́лася, уле́зла) ў па́лец.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)