пиро́г піро́г, род. пірага́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ры́бник

1. ры́бнік, -ка м.;

2. обл. (пирог с рыбой) ры́бнік, -ка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

піро́г (род. пірага́) м. пиро́г;

варо́ты пірага́мі падпёрты — (дзе, у каго) ирон. ворота́ пирога́ми подпёрты (где, у кого);

у чужы́х рука́х п. вялі́кі — в чужи́х рука́х пиро́г вели́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падгарэ́ць сов., в разн. знач. подгоре́ть;

піро́г ~рэ́ўпиро́г подгоре́л;

дрэ́ва ~рэ́ла і ўпа́ла — де́рево подгоре́ло и ру́хнуло

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыпалі́ць сов.

1. заже́чь;

п. лучы́ну ад ля́мпы — заже́чь лучи́ну от ла́мпы;

2. приже́чь;

п. піро́г — приже́чь пиро́г;

3. разг. прикури́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перапячы́ сов.

1. перепе́чь; (сало и т.п.) пережа́рить;

п. піро́г — перепе́чь пиро́г;

п. са́ла — пережа́рить са́ло;

2. (всё, многое) перепе́чь, испе́чь; пережа́рить, изжа́рить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́шать несов. е́сці; (пить) піць;

ку́шать пиро́г е́сці піро́г;

ку́шать чай уст. піць чай;

ку́шайте! (ешьте) е́шце!; (пейте) уст. пі́це!;

ку́шать по́дано на стол пада́дзена;

пожа́луйте ку́шать! про́сім (прашу́) да стала́!, калі́ ла́ска да стала́!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пірог1, піру͡ох, пырі́г ’булка з начынкай’ (ТСБМ, Нас., Сцяшк. Сл., Гарэц., Бес., Чуд., Яруш., Федар. 6, ТС; мазыр., Шн. 3; полац., Нар. сл.), ’паска’ (Маш.), ’тоўсты блін, праснак’ (полац., Нар. сл.; пруж., Сл. Брэс.; віц., ЛА, 4), ’пшанічны белы хлеб, бохан хлеба, булка, куліч’ (Шат.; Варл.; полац., Нар. сл.; гродз., глыб., докш., вільн., шальч., драг., Сл. ПЗБ; віц., ЛА, 4), пірагом ’згарнуць зерне ў кучу’ (рагач., Сл. ПЗБ). Сюды ж, відаць, пірагі́ ’вялікія запоіны — другі этап вяселля, у час якога дамаўляюцца пра пасаг, тэрмін вяселля, колькасць сватоў’ (віл., З нар. сл.), піро́гі ’частаванне праз тыдзень пасля вяселля’ (беласт., Сл. ПЗБ, Скарбы). Укр. пиріг, рус. пирог, польск. pirog, pierog, чэш., славац. piroh. Найбольш імаверным можна дапусціць паходжанне слова з прасл. *pirъ ’бяседа, банкет’ і суф. ‑ogъ (як у тварог, *batogъ, *brьlogъ) (Вондрак, Vergl. Gr., 1, 629; гл. яшчэ Фасмер, 3, 265). Сюды ж пірожнік ’маршалак у вясельнай дружыне’ (Варл.).

Пірог2 ’скручаная ці сплеценая пасма апрацаванага ільновалакна’ (вільн., гродз., Сл. ПЗБ). Названа паводле падабенства формы. Да пірог1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

к (перед некоторыми сочетаниями согласныхка) предлог с дат. в разн. знач. к, ко;

дзень хілі́ўся к ве́чару — день клони́лся к ве́черу;

падары́ць к Но́ваму го́ду — подари́ть к Но́вому го́ду;

падысці́ к сталу́ — подойти́ к столу́;

спячы́ піро́г к свя́ту — спечь пиро́г к пра́зднику;

прыгатава́ць заку́ску к абе́ду — подгото́вить заку́ску к обе́ду;

паспе́ць к цягніку́ — успе́ть к по́езду;

прытулі́ся ка мне — прижми́сь ко мне

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чужо́й

1. прил. чужы́;

чужи́е ве́щи чужы́я рэ́чы;

под чужи́м и́менем пад чужы́м і́мем;

в чужи́е ру́ки у чужы́я ру́кі;

они́ чужи́е друг дру́гу яны́ чужы́я адзі́н друго́му;

2. сущ. чужы́, -жо́га м.;

чужи́ми рука́ми жар загреба́ть погов. чужы́мі рука́мі жар заграба́ць;

на чужо́й счёт на чужы́ кошт;

с чужи́х слов з чужы́х слоў;

в чужи́х рука́х пиро́г вели́к (большо́й) у чужы́х рука́х піро́г вялі́кі;

под чужу́ю ду́дку пляса́ть погов. па чужо́й ду́дцы скака́ць;

чужу́ю беду́ рука́ми разведу́ посл. чужу́ю бяду́ на па́льцах развяду́; чужу́ю бяду́ па валаску́ развяду́, а да свае́ ро́зуму не прыкладу́;

на чужо́й карава́й рот не разева́й посл. не будзь ла́сы на чужы́я каўба́сы; не руш чужо́га і не бо́йся ніко́га; не руш чужы́х груш;

с чужо́го коня́ среди́ гря́зи доло́й посл. з чужо́га каня́ злазь і ў гразь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)