першара́дны, -ая, -ае.

Асноўны, найважнейшы.

Першарадныя задачы навукі.

|| наз. першара́днасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

першара́дны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. першара́дны першара́дная першара́днае першара́дныя
Р. першара́днага першара́днай
першара́днае		 першара́днага першара́дных
Д. першара́днаму першара́днай першара́днаму першара́дным
В. першара́дны (неадуш.)
першара́днага (адуш.)		 першара́дную першара́днае першара́дныя (неадуш.)
першара́дных (адуш.)
Т. першара́дным першара́днай
першара́днаю		 першара́дным першара́днымі
М. першара́дным першара́днай першара́дным першара́дных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

першара́дны первостепе́нный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

першара́дны, ‑ая, ‑ае.

Галоўны, асноўны, найважнейшы. Партрэт займае ў кампазіцыі балады першараднае месца. У. Калеснік. Савецкі Саюз надае першараднае значэнне пытанню забеспячэння міру. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

першаступе́нны, -ая, -ае.

Найважнейшы, першарадны.

Факт першаступеннага значэння.

|| наз. першаступе́ннасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

первостепе́нный першара́дны;

факт первостепе́нного значе́ния факт першара́днага значэ́ння.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

першаступе́нны, ‑ая, ‑ае.

Найважнейшы, галоўны; першарадны. Пісар сядзеў усё ў той жа постаці надзвычай сур’ёзнага чалавека, нібы ён ратаваў першаступенныя пытанні часу. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

первосо́ртный

1. першагатунко́вы, пе́ршага гату́нку, першасо́ртны, пе́ршага со́рту;

первосо́ртный това́р першагатунко́вы (першасо́ртны) тава́р, тава́р пе́ршага гату́нку (со́рту);

2. (первостепенный) разг. першара́дны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

первостате́йный уст.

1. (относящийся к первому разряду) першаразра́дны;

первостате́йный купе́ц першаразра́дны купе́ц;

2. (самый лучший) першаразра́дны, са́мы ле́пшы;

первостате́йный това́р першаразра́дны (са́мы ле́пшы) тава́р;

3. (первостепенный) першара́дны;

первостате́йное де́ло першара́дная спра́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

першаро́дны, ‑ая, ‑ае.

1. Уст. Які нарадзіўся першым, раней за ўсіх астатніх. Першарадны сын.

2. перан. Кніжн. Які захоўвае свой натуральны стан, некрануты. Удалечыні ад заводскіх гудкоў, шуму вялікіх гарадоў.. [у Карпатах] пануе першародная цішыня. «Звязда». [Веньямін:] — Перад намі некранутая першародная прыгажосць. Будзем жа убіраць яе вачамі і вушамі, удыхаць грудзямі. Навуменка. Вунь зубастым каўшом праразае канаву Экскаватар праз глей першародных пластоў. Звонак. // Першапачатковы. Заўсёды, як гляне даўніна сівая У вочы, нібыта настаўнік суровы, Свой сэнс першародны тады набываюць І фарбы і гукі, пачуцці і словы. Панчанка. Многія з запісаных этнографам варыянтаў даюць магчымасць сцвярджаць, што пэўныя беларускія народныя песні, якія спяваюцца цяпер і вядомы вельмі шырока, «выраслі» з тых, што бытавалі ў першароднай форме ў XIX ст. і яшчэ раней. Саламевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)