пераступі́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пераступлю́ |
перасту́пім |
| 2-я ас. |
перасту́піш |
перасту́піце |
| 3-я ас. |
перасту́піць |
перасту́пяць |
| Прошлы час |
| м. |
пераступі́ў |
пераступі́лі |
| ж. |
пераступі́ла |
| н. |
пераступі́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
пераступі́ |
пераступі́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
пераступі́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пераступі́ць¹, -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.
1. каго-што і цераз каго-што. Ступіўшы, перайсці што-н.
П. парог (цераз парог).
2. перан., што. Парушыць, перасягнуць мяжу чаго-н.
П. мяжу прыстойнасці.
П. закон.
|| незак. пераступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераступі́ць², -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.
1. што. Добраахвотна адмовіцца ад чаго-н. на карысць другога; ахвяраваць што-н., чым-н.
П. чаргу.
Я лепш сваё пераступлю.
2. каму-чаму. Зрабіць уступку, саступіць.
Старому чалавеку трэба п.
|| незак. пераступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераступі́ць I сов.
1. переступи́ть, перешагну́ть;
п. це́раз паро́г — переступи́ть (перешагну́ть) че́рез поро́г;
2. переступи́ть;
п. на но́вае ме́сца — переступи́ть на но́вое ме́сто;
п. з нагі́ на нагу́ — переступи́ть с ноги́ на́ ногу;
3. перен. переступи́ть, нару́шить; преступи́ть;
п. мяжу́ прысто́йнасці — переступи́ть (нару́шить) грани́цу прили́чия;
п. зако́н — преступи́ть зако́н
пераступі́ць II сов.
1. уступи́ть;
я ~пі́ў яму́ сваю́ чаргу́ — я уступи́л ему́ свою́ о́чередь;
2. (сделать уступку) уступи́ть;
старо́му чалаве́ку трэ́ба п. — ста́рому челове́ку на́до уступи́ть;
3. (што) поступи́ться (чем);
я лепш сваё ~плю́ — я лу́чше свои́м поступлю́сь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераступі́ць 1, ‑ступлю, ‑ступіш, ‑ступіць; зак.
1. каго-што або цераз каго-што. Ступіўшы, перайсці на другі бок чаго‑н. Пераступіць парог. Пераступіць цераз канаву. □ Усё поле было падзелена на загоны, часам такія вузкія, што курыца магла пераступіць. Гурскі.
2. Зрабіўшы крок, перамясціцца куды‑н. Пераступіць з аднае сцежкі на другую. // Не сыходзячы з месца, перамяніць становішча ног або перанесці цэнтр цяжару з аднае нагі на другую. Вадзім зірнуў на свае туфлі, нялоўка пераступіў з нагі на нагу. Асіпенка.
3. перан.; што. Парушыць, перасягнуць рубеж, мяжу чаго‑н. Пераступіць мяжу прыстойнасці. Пераступіць закон. □ Яны стаялі можа хвіліну моўчкі — блізкія і далёкія разам. Ганна раптам паспрабавала пераступіць мяжу, знарок весела, задзірыста ўсміхнулася. Мележ.
пераступі́ць 2, ‑ступлю, ‑ступіш, ‑ступіць; зак.
1. што. Добраахвотна адмовіцца ад чаго‑н. на карысць другога. Пераступіць чаргу. // Ахвяраваць што‑н., чым‑н. Я лепш сваё пераступлю. □ Часам для справы трэба пераступіць свае пачуцці. Няхай.
2. Зрабіць уступку, саступіць. Маці нездаволена паглядзела на дзяўчыну і ледзь прыкметна прыжмурыла вока. «Сціхні, — гаварыў гэты яе знак, — пераступі старому». Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераступа́ць² гл. пераступіць².
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
преступи́ть сов., книжн., уст. пераступі́ць; (нарушить — ещё) пару́шыць;
преступи́ть зако́н пераступі́ць (пару́шыць) зако́н.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перешагну́ть сов.
1. пераступі́ць; перайсці́; перасягну́ць;
перешагну́ть поро́г пераступі́ць паро́г;
2. перен. (о чувстве) пераадо́лець;
3. (о времени, пространстве) перасягну́ць, пераступі́ць;
перешагну́ть че́рез ю́ношеский во́зраст перасягну́ць (пераступі́ць) це́раз юна́цкі ўзрост.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераступа́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. гл. пераступіць¹.
2. Папераменна, мяняючы апору, паднімаць то адну, то другую нагу.
П. з нагі на нагу ад холаду.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
переступи́ть сов., в разн. знач. пераступі́ць; см. переступа́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)