пераступі́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пераступлю́ перасту́пім
2-я ас. перасту́піш перасту́піце
3-я ас. перасту́піць перасту́пяць
Прошлы час
м. пераступі́ў пераступі́лі
ж. пераступі́ла
н. пераступі́ла
Загадны лад
2-я ас. пераступі́ пераступі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час пераступі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пераступі́ць¹, -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.

1. каго-што і цераз каго-што. Ступіўшы, перайсці што-н.

П. парог (цераз парог).

2. перан., што. Парушыць, перасягнуць мяжу чаго-н.

П. мяжу прыстойнасці.

П. закон.

|| незак. пераступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераступі́ць², -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.

1. што. Добраахвотна адмовіцца ад чаго-н. на карысць другога; ахвяраваць што-н., чым-н.

П. чаргу.

Я лепш сваё пераступлю.

2. каму-чаму. Зрабіць уступку, саступіць.

Старому чалавеку трэба п.

|| незак. пераступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераступі́ць I сов.

1. переступи́ть, перешагну́ть;

п. це́раз паро́г — переступи́ть (перешагну́ть) че́рез поро́г;

2. переступи́ть;

п. на но́вае ме́сца — переступи́ть на но́вое ме́сто;

п. з нагі́ на нагу́ — переступи́ть с ноги́ на́ ногу;

3. перен. переступи́ть, нару́шить; преступи́ть;

п. мяжу́ прысто́йнасці — переступи́ть (нару́шить) грани́цу прили́чия;

п. зако́н — преступи́ть зако́н

пераступі́ць II сов.

1. уступи́ть;

я ~пі́ў яму́ сваю́ чаргу́ — я уступи́л ему́ свою́ о́чередь;

2. (сделать уступку) уступи́ть;

старо́му чалаве́ку трэ́ба п. — ста́рому челове́ку на́до уступи́ть;

3. (што) поступи́ться (чем);

я лепш сваё ~плю́ — я лу́чше свои́м поступлю́сь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераступі́ць ​1, ‑ступлю, ‑ступіш, ‑ступіць; зак.

1. каго-што або цераз каго-што. Ступіўшы, перайсці на другі бок чаго‑н. Пераступіць парог. Пераступіць цераз канаву. □ Усё поле было падзелена на загоны, часам такія вузкія, што курыца магла пераступіць. Гурскі.

2. Зрабіўшы крок, перамясціцца куды‑н. Пераступіць з аднае сцежкі на другую. // Не сыходзячы з месца, перамяніць становішча ног або перанесці цэнтр цяжару з аднае нагі на другую. Вадзім зірнуў на свае туфлі, нялоўка пераступіў з нагі на нагу. Асіпенка.

3. перан.; што. Парушыць, перасягнуць рубеж, мяжу чаго‑н. Пераступіць мяжу прыстойнасці. Пераступіць закон. □ Яны стаялі можа хвіліну моўчкі — блізкія і далёкія разам. Ганна раптам паспрабавала пераступіць мяжу, знарок весела, задзірыста ўсміхнулася. Мележ.

пераступі́ць ​2, ‑ступлю, ‑ступіш, ‑ступіць; зак.

1. што. Добраахвотна адмовіцца ад чаго‑н. на карысць другога. Пераступіць чаргу. // Ахвяраваць што‑н., чым‑н. Я лепш сваё пераступлю. □ Часам для справы трэба пераступіць свае пачуцці. Няхай.

2. Зрабіць уступку, саступіць. Маці нездаволена паглядзела на дзяўчыну і ледзь прыкметна прыжмурыла вока. «Сціхні, — гаварыў гэты яе знак, — пераступі старому». Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераступа́ць, пераступі́ць

1. überschréiten* vt;

2. перан. übertréten* vt;

пераступа́ць мяжу́ die Grénze überschréiten*;

пераступа́ць з нагі́ на нагу́ von éinem Fuß auf den ánderen tréten*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пераступа́ць² гл. пераступіць².

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

преступи́ть сов., книжн., уст. пераступі́ць; (нарушить — ещё) пару́шыць;

преступи́ть зако́н пераступі́ць (пару́шыць) зако́н.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перешагну́ть сов.

1. пераступі́ць; перайсці́; перасягну́ць;

перешагну́ть поро́г пераступі́ць паро́г;

2. перен. (о чувстве) пераадо́лець;

3. (о времени, пространстве) перасягну́ць, пераступі́ць;

перешагну́ть че́рез ю́ношеский во́зраст перасягну́ць (пераступі́ць) це́раз юна́цкі ўзрост.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераступа́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. пераступіць¹.

2. Папераменна, мяняючы апору, паднімаць то адну, то другую нагу.

П. з нагі на нагу ад холаду.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)