перастара́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

Паказаць празмерную стараннасць у чым-н., залішне пастарацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перастара́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перастара́юся перастара́емся
2-я ас. перастара́ешся перастара́ецеся
3-я ас. перастара́ецца перастара́юцца
Прошлы час
м. перастара́ўся перастара́ліся
ж. перастара́лася
н. перастара́лася
Загадны лад
2-я ас. перастара́йся перастара́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час перастара́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

перастара́цца сов. перестара́ться, переусе́рдствовать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перастара́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Паказаць празмерную стараннасць у чым‑н., залішне пастарацца. І Анюта перастаралася. Карычневы пухір вырас значна большы, чым ён вырастаў кожны раз, калі яго надзімалі раней. А гэта прывяло да бяды — цацка лопнула. Корбан. [Цімохін:] — А капец той сам старшыня завяршаў .. Прыбег на поле, схапіў рыдлёўку і засыпаў капец зямлёй. Ды, відаць, перастараўся, зашмат зямлі накінуў. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перестара́ться сов., разг. перастара́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

переусе́рдствовать сов., разг. перастара́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераста́рыцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - пераста́рымся
2-я ас. - пераста́рыцеся
3-я ас. пераста́рыцца пераста́рацца
Прошлы час
м. пераста́рыўся пераста́рыліся
ж. пераста́рылася
н. пераста́рылася
Дзеепрыслоўе
прош. час пераста́рыўшыся

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

◎ Перахалопіць ’перасаліць’ (Мік.), міёр. пірьхалопіць перастарацца, перабольшаць’ (Нар. сл.), мсцісл. піріхалопяівыць, піріхалдпывыць ’перабіраць меру’ (Юрч. СНЛ). Наўрад ці ўзыходзіць да грэч. άλς ’соль’. Хутчэй, звязана з салапяка ’разявака © якое, магчыма, з’яўляецца роднасным франц. salopę ’неахайны’, saloper ’партачыць, халтурыць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перагну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; -ну́ты; зак.

1. што. Сагнуць у дзве столкі, пад вуглом.

П. ліст паперы папалам.

2. перан., што і без дап. Дапусціць перагіб (у 2 знач.) у чым-н. (разм.).

Тут вы трошкі перагнулі.

◊

Перагнуць палку (разм., неадабр.) — упасці ў крайнасць, перастарацца ў чым-н.

|| незак. перагіба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і перагіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. перагіба́нне, -я, н. (паводле дзеясл. перагібаць).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перагну́ць, ‑гну, ‑гнеш, ‑гне; ‑гнём, ‑гняце; зак., што.

1. Сагнуць у дзве столкі, пад вуглом, дугой. Перагнуць ліст паперы папалам.

2. Сагнуць больш, чым трэба.

3. перан.; і без дап. Дапусціць перагіб (у 2 знач.). [Антон Рыгоравіч:] — Тут мы, відаць, перагнулі: навалілі на калгас імя Леніна больш, чым можна. Хадкевіч.

•••

Перагнуць палку — упасці ў крайнасць, перастарацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)