перапёлка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.

Маленькая палявая пералётная птушка сямейства фазанавых з завостранымі крыламі і кароткім хвастом.

|| прым. перапялі́ны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перапё́лка

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. перапё́лка перапё́лкі
Р. перапё́лкі перапё́лак
Д. перапё́лцы перапё́лкам
В. перапё́лку перапё́лак
Т. перапё́лкай
перапё́лкаю		 перапё́лкамі
М. перапё́лцы перапё́лках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

перапёлка I ж., зоол. пе́репел м.; (о самке) перепёлка

перапёлка II ж., бот. цвето́к ма́ка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перапёлка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Палявая пералётная птушка сямейства фазанавых з завостранымі крыламі і кароткім хвастом.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Перапёлка ’палявая птушка сямейства фазанавых. Cotumux eoturnux’ (ТСБМ; в.-дзв., лудз., паст., Сл. ПЗБ), перапялща, пэ‑ рэпэліца, пэрэпэлиця ’тс’ (Дразд., Бес.), перэпеліца, перэпʼёпка ’тс’ (ТС). Укр. перепел, перепела, перепеліщя, рус. перепел, перепёлка, перепелу́шка, перепелица, польск. przepiórka, przepiorą, przepiorzyca, przepiehteha, чэш. krepelka, славац. prepelica, prepilka, славен. prepe lica, krepelica, серб.-харв. prepelica, препелгща, prepelka, істр. prpełica, балг. дыял. преперіща, препелица. У якасці зыходнага прымаецца *ре!!!ере!ъ, паводле Бузука (Асн. пыт., 49), у выніку распадабнення зычных > *perepelъ© паводле Трубачова (Этимология–1968, 62) — *реІрelькси *pelpelica, анаматапеічнае ўтварэнне паводле спеву птушкі альбо шуму пры ўзлёце (Шанскі-Баброва, 230): *per‑рelь (Махэк₂, 299–300), *per‑per‑а (Лось, РФВ, 23, 59; Міклашыч, 243; Банькоўскі, 2, 888© реі‑реіь (Бранд., РФВ, 23, 296; Фасмер, 3, 238–239). Некаторыя слав. словы збліжаюцца са ст.-прус. репраіо ’перапёлка’, літ. ріераіа, putpelė, пят. раіраіа ’тс’, ці з пай,.papilio ’матылёк’, ст.-прус. pippalins ’птушкі’, ст.-в.-ням. wahtala > суч. ням. Wachte!, quatiula > ням. дыял. Quatiel ’перапёлка’. Сюды ж абрадавае перапёлка ’хлеб, які пакідалі пад звязаным пуком жыта ў канцы дажынак’ (в.-дзв., беласт., Сл. ПЗБ; кам., ЖНС), а таксама зах.-палес. пырыпілка ’матылёк’ (ЛА, 1; Сл. Брэс.). Аналагічна польск. przepiórka ’пук жыта, сплецены ў тры касы і пакінуты па полі пасля жніва для перапёлкі’; ’заканчэнне жніва’. Гл. таксама перачніца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перапялі́ны гл. перапёлка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перепёлка зоол. перапёлка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́репел м., зоол. перапёлка, -кі ж.; (о самце) саме́ц перапёлкі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фаза́навы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да фазана. Фазанавае апярэнне.

2. у знач. наз. фаза́навыя, ‑ых. Сямейства птушак атрада курыных, куды ўваходзіць фазан, перапёлка, паўлін і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Перапо́ліца ’перапёлка’ (Дразд.), пераполячка, пераполка ’тс’ (дзятл., лудз., Сл. ПЗБ). Да перапёлка (гл.), канец слова зменены пад уплывам поле, пало́ць (параўн. перадачу голасу птушкі: піць‑палоць!).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)