перапа́сці, 1 і 2 ас. не ўжыв., -падзе́; -па́ў, -па́ла; зак.
1. Выпасці (у 3 знач.), прайсці зрэдку (пра дождж, снег і пад.).
Перапалі дажджы.
2. асаб. і безас., каму. Дастацца на чыю-н. долю (звычайна пра нямногае).
Мне таксама крыху перапала.
|| незак. перапада́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапа́сці
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
перападзе́ |
перападу́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
перапа́ў |
перапа́лі |
| ж. |
перапа́ла |
| н. |
перапа́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
перападзі́ |
перападзі́це |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
перапа́сці сов.
1. в разн. знач. перепа́сть;
мне такса́ма крыху́ ~па́ла — мне то́же немного́ перепа́ло;
~па́лі дажджы́ — перепа́ли дожди́;
2. разг. (похудеть) отоща́ть, перепа́сть;
за час хваро́бы зусі́м перапа́ў — за вре́мя боле́зни совсе́м отоща́л (перепа́л)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перапа́сці, ‑падзе; пр. перапаў, ‑ла; заг. перападзі; зак.
1. Прыйсціся, дастацца на чыю‑н. долю. Вялікая колькасць пахвал, прызначаная калектыву, перапала аднаму Булаю. Шыцік. [Мешчанчукі] не купляюць і не прадаюць, але памагаюць людзям збываць тавар з надзеяй, што і ім перападзе сякі-такі магарыч. С. Александровіч. // безас. Дастацца, папасці (аб пакаранні каго‑н.). Падышоў і я паглядзець на смельчака і пазнаў у ім таго васпаватага сержанта, які страляў тады на двары і якому перапала ад капітана Гулявіцкага. Сабаленка. Тата не бачыць, які мурзаты Юзік, а то перапала б. Лось.
2. Выпасці, прайсці зрэдку (пра дождж, снег і пад.). Неяк у палове верасня перапалі два невялікія дожджыкі і неба зноў анямела. Дуброўскі.
3. Абл. Пахудзець, схуднець. [Алёша] змяніўся з твару — перапаў і зблажэў. Вітка. Выходзіў дзень у дзень на поле, Хоць і ўчарнеў і перапаў, А досвітку яшчэ ніколі У цёплай хаце не праспаў. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапада́ць гл. перапасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапа́даць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
Разм. Упасці, папа́даць адзін за другім — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх.
перапада́ць, ‑а́е.
Незак. да перапасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перепа́сть сов.
1. (кому-л.) перапа́сці; (достаться) даста́цца;
2. обл. (похудеть, отощать) перапа́сціся;
ло́шадь перепа́ла конь перапа́ўся;
3. (выпасть — об осадках) перапа́сці, вы́пасці; см. перепада́тьII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перапада́ць несов.
1. в разн. знач. перепада́ть;
2. разг. (худеть) тоща́ть, перепада́ть;
1, 2 см. перапа́сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дастацца, перапасці, прыйсціся
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
◎ Перапа́длівы ’нясталы ў сіле і здароўі’ (Касп.); сюды ж пэ‑ рэпадэстый ’няўстойлівы, зменлівы — пра надвор’е’ (кобр., І łap. лекс.), польск. przepadzisty ’дажджлівы, які падае з перапынкамі’. Блізкая семантыка ў дзеясловаў перапасці, перанасіць ’схуднець’ (Др.-Падб., Гарэц.), прапасціся ’тс’ (ТСБМ, Янк. 3., Мат. Гом., Скарбы), перакідацца ’прыніжацца, вельмі дагаджаць’ (слонім., Нар. словатв.), перэпсідвацца ’згінацца ў пояс’ (ТС) і ў польск. przepadać się ’сохнуць, мізарнець, марнець’, ’ліць з перапынкамі (пра дождж)’, а таксама ў рус. перепадать ’худзець, слабець, знясільвацца’, перенадиться ’упасці’, ’пераставаць ісці (пра дождж)’. Параўн. таксама чэш. ргерасиў ’пахудзелы, змарнелы’. славен. prepadati ’прыходзіць да заняпаду’. Да прасл. *per‑padti. Гл. пера- і пасці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)