пераме́на
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пераме́на |
пераме́ны |
| Р. |
пераме́ны |
пераме́н |
| Д. |
пераме́не |
пераме́нам |
| В. |
пераме́ну |
пераме́ны |
| Т. |
пераме́най
пераме́наю |
пераме́намі |
| М. |
пераме́не |
пераме́нах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
кардына́льны, -ая, -ае.
Галоўны, асноўны, самы істотны.
Кардынальныя перамены ў грамадстве.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адапрэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -э́е; зак.
Адстаць, аддзяліцца ад чаго-н. пад уздзеяннем вільгаці, перамены тэмпературы.
Кара адапрэла ад пнёў.
|| незак. адаправа́ць, -прае́ і -права́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перыпеты́я, -і, мн. -і, -ты́й, ж. (кніжн.).
Вельмі складаны ход падзей (першапачаткова ў драме або рамане), а таксама рэзкія, нечаканыя перамены, павароты ў чыім-н. жыцці.
Перыпетыі лёсу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ча́емый уст. чака́ны, жада́ны;
ча́емые переме́ны чака́ныя (жада́ныя) пераме́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адапрэ́ць, ‑прэе; зак.
Адстаць, аддзяліцца ад чаго‑н. пад уздзеяннем вільгаці, ад перамены тэмпературы. [Кара].. адапрэла ад пнёў і апаўзла, адвалілася разам са снегам у першыя вясновыя адлігі. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадба́чыцца несов. предви́деться; предстоя́ть;
пераме́ны надво́р’я не п. — измене́ния пого́ды не предви́дится;
~чацца вялі́кія затра́ты — предстоя́т больши́е расхо́ды
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рыча́г, -га́, -гу́ м., прям., перен. рыча́г;
р. пераме́ны ско́расцей — рыча́г переме́ны скоросте́й;
пісьме́ннасць — р. культу́ры — гра́мотность — рыча́г культу́ры
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ста́дны, ‑ая, ‑ае.
Спец.
1. Які жыве гуртам, чарадою. Стадны характар жыцця першабытнага чалавека. // Уласцівы гурту. Стадны інстынкт.
2. перан. Які вызначаны несвядомым падпарадкаваннем паводзінам гурту. І ўсіх, як мне здавалася, распірала большае ці меншае пачуццё стаднай узбуджанасці з прычыны такой перамены ў агульным жыцці горада. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перыпеты́і, ‑ый; адз. перыпетыя, ‑і, ж.
Рэзкія нечаканыя перамены, павароты ў чыім‑н. жыцці. Перыпетыі лёсу. // Пра вельмі складаны ход якіх‑н. падзей. Перыпетыі аператыўнай барацьбы. Сюжэтныя перыпетыі. □ Цяжкі.. канец жыццёвага шляху Вяля. Разброд у мужыцкім войску, згода пераможцаў з бітыя князем, нарэшце гордая самаізаляцыя важака — дзіўныя перыпетыі... У. Калеснік.
[Ад грэч. peripéteia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)