перае́хаць, -е́ду, -е́дзеш, -е́дзе; -е́дзь; зак.
1. што і цераз што. Праехаць цераз што-н., на другі бок чаго-н.
П. гасцінец.
2. каго-што. Праехаўшы па кім-, чым-н., раздушыць, пакалечыць.
Машына пераехала чалавека.
3. Перасяліцца, перабрацца.
П. у новы дом.
|| незак. пераязджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. перае́зд, -у, М -дзе, м. (да 1 і 3 знач.).
|| прым. перае́зны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перае́хаць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
перае́ду |
перае́дзем |
| 2-я ас. |
перае́дзеш |
перае́дзеце |
| 3-я ас. |
перае́дзе |
перае́дуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
перае́хаў |
перае́халі |
| ж. |
перае́хала |
| н. |
перае́хала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
перае́дзь |
перае́дзьце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
перае́хаўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
перае́хаць сов., в разн. знач. перее́хать;
п. ву́ліцу — перее́хатъ у́лицу;
п. на другу́ю кватэ́ру — перее́хать на другу́ю кварти́ру
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перае́хаць, ‑еду, ‑едзеш, ‑едзе; зак.
1. што і цераз што. Праехаць цераз што‑н., на другі бок чаго‑н. Пераехаць цераз мост. Пераехаць гасцінец. □ Пераехалі [сябры] сухі луг і спыніліся начаваць. Якімовіч.
2. каго. Наехаўшы, задушыць, пакалечыць калёсамі, гусеніцамі. — Сцеражыся, дзядзечка, а то пераеду! Васілевіч. Другое дзіця, таксама хлопчыка, пераехаў цягнік. Навуменка.
3. Перамяніць месцапрабыванне; перасяліцца, перабрацца. Рагуля паведаміў Філістовічу, што ён можа пераехаць у Лувен і там скончыць універсітэт. Паслядовіч. Новая кватэра, куды пераехалі Віталік і Раман, знаходзілася ў доме з шыльдай «Дзіцячы свет». Даніленка. [Мікола:] Я мяркую, што Настасся Рыгораўна павінна ў наш калгас пераехаць. Крапіва.
4. Разм. Праехаць — пра ўсіх, многіх. Пакуль Наталька спраўлялася ў сталоўцы, па вуліцы перайшло і пераехала шмат народу. Колас.
5. каго-што. Заехаць далей, чым патрэбна, мінуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераязджа́ць гл. пераехаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перее́хать сов., в разн. знач. перае́хаць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пераязджа́ць несов., в разн. знач. переезжа́ть; см. перае́хаць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перепра́виться (через что) перапра́віцца; (переехать) перае́хаць; (перейти) перайсці́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перава́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., каго (што).
Заахвоціўшы чым-н., угаварыць перайсці, пераехаць куды-н., пераманіць.
П. добрага работніка.
|| незак. перава́бліваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапіха́цца, ‑аецца; незак.
Зал. да пераехаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)