пераво́з, -у, м.

1. гл. перавезці.

2. мн. -ы, -аў. Месца пераправы цераз раку на пароме, лодцы і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пераво́з

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Пераво́з
Р. Пераво́за
Д. Пераво́зу
В. Пераво́з
Т. Пераво́зам
М. Пераво́зе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пераво́з

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пераво́з пераво́зы
Р. пераво́зу пераво́заў
Д. пераво́зу пераво́зам
В. пераво́з пераво́зы
Т. пераво́зам пераво́замі
М. пераво́зе пераво́зах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пераво́з, -зу м.

1. (действие) перево́з; (через реку — ещё) перепра́ва ж.;

2. (место) перево́з, перепра́ва ж.;

◊ за мо́рам цяля́ — паўрубля́, ды рубе́ль пераво́зу — посл. за мо́рем телу́шка — полу́шка, да рубль перево́зу

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пераво́з, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. перавозіць — перавезці.

2. Месца пераправы цераз раку, возера на пароме, лодцы і пад. Прыціх натоўп на перавозе: шафёры, цеслі, рыбакі. Вялюгін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераве́зці, -вязу́, -вязе́ш, -вязе́; -вязём, -везяце́, -вязу́ць; -вёз, -ве́зла; -вязі; -ве́зены; зак., што.

1. Перамясціць, везучы цераз якую-н. прастору.

П. цераз раку.

2. Везучы, даставіць з аднаго месца ў другое.

П. дзяцей на дачу.

|| незак. пераво́зіць, -во́жу, -во́зіш, -во́зіць.

|| наз. пераво́з, -у, м. і пераво́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.

|| прым. пераво́зачны, -ая, -ае і пераво́зны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Перавозачныя сродкі.

Перавозны пункт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перево́з в разн. знач. пераво́з, -зу м.;

перево́з гру́зов пераво́з гру́заў;

остано́вка у перево́за прыпы́нак каля́ пераво́зу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паско́рыцца, ‑рыцца; зак.

1. Стаць больш хуткім. Рух поезда паскорыўся. □ У нашы дні нябачана паскорыўся бег часу. «Полымя». А пры павелічэнні хуткасці цягніка што атрымаецца? Тое ж самае — паскорыцца перавоз грузаў. Шыловіч.

2. Наступіць хутчэй, чым думалася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перепра́ва ж.

1. (действие) перапра́ва, -вы ж.; пераво́з, -зу м.; пераво́д, -ду м.; см. перепра́вить​ 1;

2. (место) перапра́ва, -вы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пераба́віць 1 ’пераадольваючы цяжкасці, пераправіць каго-небудзь, што-небудзь у іншае месца; перавезці (сена праз раку)’ (ТСБМ, Янк. 3.; навагр., Шн.), сюды ж пераба́ўка ’пераправа, перавоз’ (Гарэц., Яруш.). Да пера- і ба́віць — ба́віцца 1 (гл.). Семантыка лексемы найбліжэй да чэш. мар. baviti se ’дарэмна затрымлівацца з-за нейкай перашкоды’ і рус. разан. бавиться ’з цяжкасцю абыходзіцца’ і, магчыма, ст.-слав. бавити ’выратаваць’.

Пераба́віць 2 ’прыклікаць, паклікаць’ (навагр., Дзмітр.). Відаць, з прывабіць < ва́ба (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)