паўдзённы гл. поўдзень².

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўдзё́нны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. паўдзё́нны паўдзё́нная паўдзё́ннае паўдзё́нныя
Р. паўдзё́ннага паўдзё́ннай
паўдзё́ннае
паўдзё́ннага паўдзё́нных
Д. паўдзё́ннаму паўдзё́ннай паўдзё́ннаму паўдзё́нным
В. паўдзё́нны (неадуш.)
паўдзё́ннага (адуш.)
паўдзё́нную паўдзё́ннае паўдзё́нныя (неадуш.)
паўдзё́нных (адуш.)
Т. паўдзё́нным паўдзё́ннай
паўдзё́ннаю
паўдзё́нным паўдзё́ннымі
М. паўдзё́нным паўдзё́ннай паўдзё́нным паўдзё́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

паўдзённы полу́денный, полдне́вный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паўдзённы 1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да паўдня ​2; які бывае ў поўдзень ​2. У паўдзённую спякоту яны былі ўжо каля.. лясной рачулкі. Сачанка. Слязіцца, смолкаю пацее Сцяна ў паўдзённы сонцапёк. Бялевіч.

паўдзённы 2, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і паўднёвы ​1. Гэта — дар паўдзённы ад братоў, Пэўна з Ерэвана і з Тбілісі, З цёплых чарнаморскіх берагоў. Танк. Веюць ветры з паўдзённых зямель, Ахінаюць цяплынню зямлю ўсю. З добрым ранкам, сяло Церабель — Любы сэрцу куток Беларусі. Ляпёшкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

по́ўдзень², -дня, м.

Сярэдзіна дня, час вышэйшага сонцастаяння над гарызонтам, які адпавядае 12 гадзінам дня.

Спякотны п.

|| прым. паўдзённы, -ая, -ае і паўднёвы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

полдне́вный паўдзённы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

полу́денный

1. паўдзённы;

2. уст. паўднёвы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыпа́р, -у, м.

1. Гарачыня ад нагрэтага сонцам паветра.

Паўдзённы п.

2. Напружаная летняя праца ў час касьбы, жніва.

Жніўны п.

Экзаменацыйны п. (перан.).

|| прым. прыпа́рны, -ая, -ае.

Прыпарная пара.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сіе́ста, ‑ы, ДМ ‑сце, ж.

У Іспаніі, Італіі, Лацінскай Амерыцы і некаторых іншых краінах — паўдзённы (пасляабедзенны) адпачынак; самы гарачы час дня.

[Ісп. siesta.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ра́нкі, ‑аў; адз. няма.

Абл. Ранішняя пасьба жывёлы летам у гарачую пару. Маці толькі і клопату з.. [каровай], што выгнаць на ранкі. Б. Стральцоў. Пасвіў .. [дзядзька Алесь] толькі на ранках, бо ўдзень яго ўжо не пускала кузня. Кулакоўскі. // Знаходжанне жывёлы ў хляве ў паўдзённы час пасля ранішняй пасьбы. Тым часам пара і выганяць каровы з ранкаў, і Паўліха ідзе рыхтаваць Чэсіку торбу. Васілевіч. Сёння ўжо каровы прыгналі на ранкі, а Віктара ўсё яшчэ няма. Палтаран.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)