паі́ць, паю́, по́іш, по́іць; паі́; по́ены; незак., каго (што).
1. Даваць піць.
П. дзяцей.
П. і карміць сям’ю (мець на ўтрыманні, даваць пражытак).
2. Даваць піць спіртныя напіткі, частаваць чым-н. алкагольным.
Не ўздумайце яго п.: яму трэба сёння садзіцца за руль.
|| зак. напаі́ць, -паю́, -по́іш, -по́іць; -по́ены.
|| наз. пае́нне, -я, н. (да 1 знач.).
П. жывёлы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паі́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
па́ю |
по́ім |
| 2-я ас. |
по́іш |
по́іце |
| 3-я ас. |
по́іць |
по́яць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
паі́ў |
паі́лі |
| ж. |
паі́ла |
| н. |
паі́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
паі́ |
паі́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
по́ячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паі́ць несов., в разн. знач. пои́ть;
◊ п. і кармі́ць — пои́ть-корми́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паі́ць, паю, поіш, поіць; заг. паі; незак., каго-што.
1. Даваць піць каму‑н. Жанчына нахіляецца, набірае ў прыгаршчы ваду, поіць хлопчыка і дзяўчынку. Гамолка. На момант заціхае бою гром, І маці хлеб байцам выносіць спешна І поіць іх ля весніц малаком. Лойка. // Даваць піць спіртныя напіткі, частаваць імі. Хлопцы недзе пілі і паілі музыканта. Адамчык. // Выкормліваць малаком (пра маладых свойскіх жывёл).
2. перан. Насычаць вільгаццю, вадой. Усходы набіралі рост і сілу, Дажджы і росы іх паілі, Як маткі малаком сваіх дзяцей. Пушча. Летняе сонца.. варыла святло і цеплыню, навальнічныя дажджы шчодра паілі глебу. Хадкевіч. // Забяспечваць, папаўняць чым‑н. Возера паілі крыніцы, яны, відаць, нябачна білі з дна, таму вада была такая празрыстая і мала награвалася. Навуменка.
•••
Паіць і карміць каго — мець каго‑н. на поўным утрыманні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паі́ць ’даваць піць каму-н.; насычаць вільгаццю, вадой’. Рус. пои́ть, ст.-рус., ст.-слав. поити, польск. poić, чэш. pojiti, серб.-харв. по̀јити, славен. pojíti, pojim, балг. поя́ ’паю’. Праслав. pojiti. Фасмер (3, 304) асновай гэтага дзеяслова лічыць прасл. *pojь ’напітак’, які ад піць (гл.) з аблаутам у корані. Махэк (452) мяркуе, што ў прасл. была ўтворана дзеяслоўная аснова з poj‑, г. зн. не абавязкова ад назоўніка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паі́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак, ж.
Спецыяльны посуд, прыстасаванне паіць жывёлу, птушак.
Аўтаматычная п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́паіць, -паю, -паіш, -паіць; -паены; зак., каго (што).
Выкарміць пойлам.
В. цяля.
|| незак. выпо́йваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пои́ть несов., в разн. знач. паі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напаі́ць, -паю́, -по́іш, -по́іць; -по́ены; зак.
1. гл. паіць.
2. перан., што. Насыціць, напоўніць чым-н.
Паветра напоена пахам чаромхі.
|| незак. напо́йваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)