паясні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; -нёны; зак., што.
Зрабіць больш ясным, зразумелым, растлумачыць.
П. думку.
|| незак. паясня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. паясне́нне, -я, н.; прым. паясня́льны, -ая, -ае.
П. тэкст.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паясні́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
паясню́ |
паясні́м |
| 2-я ас. |
паясні́ш |
паясніце́ |
| 3-я ас. |
паясні́ць |
паясня́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
паясні́ў |
паясні́лі |
| ж. |
паясні́ла |
| н. |
паясні́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
паясні́ |
паясні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
паясні́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паясні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што і без дап.
Зрабіць больш ясным, зразумелым; растлумачыць. Паясніць думку. □ — А гэта, — паясніў Міколка, — мусіць, падпіўшыя хлопцы «гуляюць». Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поясни́ть сов. растлума́чыць, паясні́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паясне́нне, -я, н.
1. гл. паясніць.
2. мн. -і, -яў. Заўвага, тлумачэнне, якое робіць што-н. больш зразумелым.
Паясненні да тэксту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паясня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да паясніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паясне́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. паясняць — паясніць.
2. Заўвага, тлумачэнне, якое робіць што‑н. больш зразумелым. Ніякага рэальнага зместу не ўкладаў Пракоп у гэтае слова. Ён моўчкі глядзеў на Міколу, баючыся паказацца невукам і чакаючы паяснення. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растлумачыць, вытлумачыць, паясніць; разжаваць (разм.) □ раскрыць; вочы
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
удакладні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.
Зрабіць больш дакладным, надаць большую дакладнасць чаму‑н. Удакладніць спісы. Удакладніць звесткі. □ Крэдам паэта прагучаў верш «Я толькі сонцу і зайздрошчу»... У сваім другім зборніку В. Макарэвіч гэтае крэда значна ўдакладніў. Лойка. Палонны тэлефаніст удакладніў .. расказ [афіцэраў], паведаміўшы змест тэлефоннай размовы паміж камандзірам шостай роты і нябожчыкам фон Адлерам. Шамякін. // Больш дакладна разведаць, устанавіць. — Звяжыся з палкамі, удакладні абстаноўку, — загадаў .. [генерал] падпалкоўніку — начальніку разведкі. Мележ. У Сямёнавай кішэні ляжалі .. паперы. Адна — «Копія магілёўскаму губрэўкому .. Просім удакладніць месцазнаходжанне [карцін] і да прыезду туды асобага ў паў паважанага камісара забяспечыць недатыкальнасць і захаванасць». Чыгрынаў. // без дап. Паясніць, сказаць з большай дакладнасцю. — А з замужжам таксама як быццам справа ўладжана... пажартавала .. [Алеся] і ўдакладніла: — Ёсць муж і сын. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)