паэ́зія
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
паэ́зія |
| Р. |
паэ́зіі |
| Д. |
паэ́зіі |
| В. |
паэ́зію |
| Т. |
паэ́зіяй паэ́зіяю |
| М. |
паэ́зіі |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паэ́зія, -і, ж.
1. Славесная мастацкая творчасць, пераважна вершаваная.
2. Творы, напісаныя вершаванай мовай.
П. і проза.
Рамантычная п.
Беларуская п.
3. перан., чаго. Што-н. прыгожае, велічнае, узвышанае, што хвалюе, уздзейнічае на пачуцці.
Краявіды, поўныя паэзіі.
|| прым. паэты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паэ́зія ж., прям., перен. поэ́зия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паэ́зія, ‑і, ж.
1. Мастацкая, пераважна вершаваная, творчасць. Асветленая і сагрэтая полымем рэвалюцыі 1905–1907 гадоў, паэзія Янкі Купалы стала голасам беларускага народа. Палітыка.
2. Творы, напісаныя вершаванай мовай; проціл. проза. Прозвішча нічога не гаварыла слухачам, хіба толькі аматары паэзіі ўспомнілі невялікую кніжку ў блакітнай вокладцы — першы яго зборнік. Хадкевіч. [Сцёпка:] — І адкуль ты ўзяў, што я паэзіі не люблю? Сапраўдную паэзію ўсе любяць. Колас. // Сукупнасць вершаваных твораў якога‑н. народа, эпохі і пад. Пралетарская паэзія. Рамантычная паэзія.
3. перан. Што‑н. прыгожае, велічнае, узвышанае, што хвалюе, уздзейнічае на пачуцці. Паэзія прыроды. Паэзія працы. □ І гэты ясны дзень, і гэтыя краявіды, поўныя паэзіі, і гэтыя весткі аб новым месцы, сабраныя ў дарозе, — усё гэта памацняла той добры настрой, у якім пад’язджаў Лабановіч да Пінска. Колас.
[Грэч. póiēsis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паэзія ’вершаваная творчасць, вершаваныя творы’, ’прыгожае, узвышанае’ (ТСБМ). З польск. poezja ’тс’ (пасля XVIII ст.), якое з лац. poēsis < ст.-грэч. ποίησις ’творчасць’ < ποιέω ’раблю, ствараю’ (Фасмер, 3, 350). Варш. сл. (4, 452) падае франц. poésie ў якасці крыніцы запазычання польскай лексемы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
рок-паэ́зія
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
рок-паэ́зія |
| Р. |
рок-паэ́зіі |
| Д. |
рок-паэ́зіі |
| В. |
рок-паэ́зію |
| Т. |
рок-паэ́зіяй рок-паэ́зіяю |
| М. |
рок-паэ́зіі |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
поэ́зия прям., перен. паэ́зія, -зіі ж., мн. нет.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
эпікурэ́йскі филос., перен. эпикуре́йский;
○ ~кая паэ́зія — эпикуре́йская поэ́зия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паэты́чны, -ая, -ае.
1. гл. паэзія.
2. Прасякнуты паэзіяй, поўны хараства.
П. малюнак прыроды.
3. Мастацкі, творчы.
Паэтычнае чуццё.
Паэтычная задума.
4. Эмацыянальны, уражлівы.
Паэтычная натура.
|| наз. паэты́чнасць, -і, ж. (да 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ска́рбніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.
1. уст. Месца захоўвання дарагіх рэчаў, каштоўнасцей.
Княжаская с.
2. перан. Сукупнасць культурных, духоўных каштоўнасцей, сканцэнтраванне чаго-н. вельмі каштоўнага.
Паэзія Якуба Коласа і Янкі Купалы — с. беларускай літаратуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)