пахісну́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пахісну́ |
пахіснё́м |
| 2-я ас. |
пахісне́ш |
пахісняце́ |
| 3-я ас. |
пахісне́ |
пахісну́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пахісну́ў |
пахісну́лі |
| ж. |
пахісну́ла |
| н. |
пахісну́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пахісні́ |
пахісні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пахісну́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пахісну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -хі́снуты; зак., каго-што.
1. Хіснуўшы, нахіліць.
П. слуп.
Чалавека пахіснула (безас.) ад слабасці.
2. перан. Зрабіць менш устойлівым, менш трывалым; выклікаць няўпэўненасць у чым-н.
П. чый-н. аўтарытэт.
Гора нікога не пахіснула.
П. сваё здароўе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пахісну́ць сов.
1. покачну́ть, пошатну́ть;
2. перен. поколеба́ть, пошатну́ть;
п. асно́вы — поколеба́ть (пошатну́ть) усто́и
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пахісну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.
1. Хіснуўшы, нахіліць. Вецярок, нахлынуўшы раптоўна, І кусты, і травы пахісне. Прануза. / у безас. ужыв. Пахіснула, З ног яго [Данілку] зваліла, А ў вачах — зялёныя кругі. Бялевіч.
2. перан. Зрабіць менш устойлівым, трывалым. [Лясніцкі:] — [Немцы] хочуць пахіснуць наш аўтарытэт сярод насельніцтва і робяць бандыцкія налёты пад выглядам партызан. Шамякін. Падзеі апошніх часоў пахіснулі .. [Аўгінін] погляд на трываласць пэўнага ладу жыцця. Колас. // Прымусіць усумніцца ў чым‑н., выклікаць няўпэўненасць. Суровыя, напружаныя, часта нават небяспечныя для жыцця дні не пахіснулі нікога ні ў абкоме, ні ў райкомах. Казлоў. // Разладзіць, пагоршыць. Пахіснуць здароўе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахісну́ты поколе́бленный; см. пахісну́ць 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поколеба́ть сов.
1. пахіста́ць; (поколыхать) пакалыха́ць, пагайда́ць;
2. (пошатнуть) пахісну́ць;
3. перен. пахісну́ць; (подорвать) падарва́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пахі́снуты, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад пахіснуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пошатну́ть сов., прям., перен. пахісну́ць, скалыўну́ць, кіўну́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
непахі́сны, -ая, -ае.
1. Такі, што нельга пахіснуць; устойлівы.
Стаяць непахісна (прысл.).
2. Цвёрды, стойкі (у сваіх намерах, перакананнях і пад.).
Н. змагар.
|| наз. непахі́снасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падарва́ць, -ву́, -ве́ш, -ве́; -вём, -вяце́, -ву́ць; -ві́; -ва́ны; зак., што.
1. Разбурыць узрывам.
П. варожы танк.
2. перан. Нанесці шкоду чаму-н., пахіснуць.
П. здароўе.
П. чый-н. аўтарытэт.
|| незак. падрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. падры́ў, -ры́ву, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)