патрэ́сваць, -аю, -аеш, -ае; незак., што і чым (разм.).
Трэсці злёгку, час ад часу.
Калёсы патрэсвае (безас.) на калдобінах.
Конь патрэсвае галавой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патрэ́сваць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
патрэ́сваю |
патрэ́сваем |
| 2-я ас. |
патрэ́сваеш |
патрэ́сваеце |
| 3-я ас. |
патрэ́свае |
патрэ́сваюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
патрэ́сваў |
патрэ́свалі |
| ж. |
патрэ́свала |
| н. |
патрэ́свала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
патрэ́свай |
патрэ́свайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
патрэ́сваючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
патрэ́сваць несов., в разн. знач. потря́хивать, встря́хивать;
калёсы ~свае на калдо́бінах — теле́гу потря́хивает (встря́хивает) на колдо́бинах;
п. галаво́й — потря́хивать голово́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
патрэ́сваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што або чым.
Разм. Злёгку, час ад часу трэсці. Конь бяжыць. Пырхае і патрэсвае грываю. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
потря́хивать несов., разг. патрэ́сваць, трэ́сці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
патрэ́сванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. патрэсваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патрэ́сванне ср. потря́хивание, встря́хивание; см. патрэ́сваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ *Патраха́ць, потрохаты ’патрэсваць бараной пры баранаванні’ (Выг.). Новаўтварэнне ад трэсці (гл.), якое да прасл. tręšti, tręsę: укр. потряхати ’патрэсваць’, рус. тряхнуть, тря‑ хатьу польск. potrząchnąć, potrząchać (Сабалеўскі, РФВ, 64, 104; Брукнер, KZ, 43, 304; Фасмер, 4, 113). Аднак нельга растлумачыць дублетнасць х/с.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
патрэ́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што або чым.
Разм. Злёгку трэсці; патрэсваць. Лукаш толькі рукамі патрэпваў ды апечаныя пальцы ў рот хапаў. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)