патака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каму ў чым або чаму (разм.).
Тое, што і патураць.
П. дзецям у свавольствах або свавольствам дзяцей.
|| наз. пата́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Не даваць патачкі каму-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
патака́ць несов. потака́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пата́каць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пата́каю |
пата́каем |
| 2-я ас. |
пата́каеш |
пата́каеце |
| 3-я ас. |
пата́кае |
пата́каюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пата́каў |
пата́калі |
| ж. |
пата́кала |
| н. |
пата́кала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пата́кай |
пата́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пата́каўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
патака́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
патака́ю |
патака́ем |
| 2-я ас. |
патака́еш |
патака́еце |
| 3-я ас. |
патака́е |
патака́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
патака́ў |
патака́лі |
| ж. |
патака́ла |
| н. |
патака́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
патака́й |
патака́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
патака́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
патака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Паблажліва, нястрога адносіцца да каго‑, чаго‑н.; патураць каму‑, чаму‑н. Баранок як быццам ва ўсім згаджаўся з Сомікам, патакаў яму. Крапіва. Але бацьку, які заўжды шанаваў, песціў яе і патакаў ёй ва ўсім, яна ў гэты момант не падабалася. Хадкевіч. [Аграном:] — Сардэчна дзякую вам за давер’е, за пашану, Але дамовімся адразу грамадой, Калі рабіць на полі, дык рабіць з душой, Я абібокам патакаць не стану. Валасевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Патака́ць 1 ’паблажліва, нястрога адносіцца да каго-н., патураць каму-н.’ (ТСБМ), пат́акнуць ’кіўнуць сцвярджальна’ (Яруш.), пата́каваць ’згаджацца’ (КЭС, лаг.), патако́ўнік ’патуральнік’ (Нас.), пата́чка ’паблажка’ (ТСБМ). Укр. пота́катися ’згаварыцца’, потака́йло, потака́ч ’той, хто паддаквае’, пота́кувати ’паддакваць’; рус. пота́ка́ть ’патураць’, потака ’прытворства, прыкідванне’, ст.-рус. потаков(ь)никъ ’уступчывы, падатлівы’, польск. potakiwać, potakać, potaknąć ’патакаць’, чэш. potakací slovo ’слова, якімі мы пацвярджаем’. Утворана ад сцвярджальнай часціцы так (такъ, тако) пры дапамозе прыстаўкі па‑ (< прасл. po‑) (Праабражэнскі, 2, 115; Фасмер, 3, 343; Варш. сл., 4, 801).
Патака́ць 2 ’ткаць іншым матэрыялам’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Відаць, з падтыка́ць < падаткнуць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
потака́ть несов., разг. патака́ць, падта́кваць; патура́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
патака́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. патакаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паталя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.
1. Незак. да паталіць.
2. Спачувальна адносіцца да больш слабых.
3. Патураць, патакаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)