пасядзе́ць, -сяджу́, -сядзі́ш, -сядзі́ць; -сядзі́м, -седзіце́, -сядзя́ць; -сядзі́; зак.
Сядзець (у 1—5 знач.) некаторы час.
П. на прызбе.
Птушка пасядзела на плоце.
П. дома.
П. за працай.
П. у сяброўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пасядзе́ць
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пасяджу́ |
пасядзі́м |
| 2-я ас. |
пасядзі́ш |
паседзіце́ |
| 3-я ас. |
пасядзі́ць |
пасядзя́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пасядзе́ў |
пасядзе́лі |
| ж. |
пасядзе́ла |
| н. |
пасядзе́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пасядзі́ |
пасядзі́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пасядзе́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пасядзе́ць сов., в разн. знач. посиде́ть;
п. за кні́гай — посиде́ть за кни́гой;
п. у знаёмых — посиде́ть у знако́мых;
п. пад а́рыштам — посиде́ть под аре́стом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пасядзе́ць, ‑сяджу, ‑сядзіш, ‑сядзіць; ‑сядзім, ‑седзіце; зак.
Сядзець некаторы час. Пасядзець на лаўцы. Пасядзець над задачай. Пасядзець з дзецьмі дома. Пасядзець у астрозе. □ [Бацька] пасядзеў, апусціўшы галаву, потым устаў і пайшоў з хаты. Ляўданскі. [Турсевіч:] — Люблю я, ведаеш, гэтак з прыяцелем за чаем пасядзець!.. Колас. Дзядзька Нічыпар спрабаваў прыпыніць гэты рух гасцей, угаворваў яшчэ крыху пасядзець. Кулакоўскі. — Нам прыйдзецца толькі пасядзець тут тыдзень ці два, пакуль спадзе вада. Маўр. Калі ўсё было гатова, бацька сказаў: — А цяпер, перад дарогай, пасядзім трохі. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папасядзе́ць, -джу́, -дзі́ш, -дзі́ць; -дзі́м, -седзіце́, -дзя́ць; -дзі́, і папасе́джваць, -аю, -аеш, -ае; зак. (разм.).
Пасядзець доўга, неаднаразова.
Колькі ён папасядзеў над гэтымі чарцяжамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
посу́мерничать сов., разг. паразмаўля́ць (пасядзе́ць) ша́рай гадзі́най.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
посиде́ть сов. пасядзе́ць; (долго, неоднократно) разг. папасе́джваць, папасядзе́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
яно́¹, нескл., н. (разм.).
1. Ужыв. ў знач. займенніка «гэта».
Яно і відаць.
Так яно і выйшла.
2. Ужыв. ў знач. ўзмацняльнай часціцы.
Яно добра пасядзець у цяньку.
Вось яно што! (вось, значыць, у чым справа!).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папасядзе́ць, ‑сяджу, ‑сядзіш, ‑сядзіць; зак.
Разм. Пасядзець доўга, неаднаразова. [Лёня] ведаў, колькі я папасядзеў над нарысам. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пасяджэ́нне, пасе́жанне, пасяжэнне ’сход, нарада’ (ТСБМ, Юрч., Яруш.) — калька з польск. posiedzenie ’тс’, якое ад дзеяслова posiedzieć ’пасядзець’. Да па‑ і сядзе́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)