папусці́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
папушчу́ся |
папу́сцімся |
| 2-я ас. |
папу́сцішся |
папу́сціцеся |
| 3-я ас. |
папу́сціцца |
папу́сцяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
папусці́ўся |
папусці́ліся |
| ж. |
папусці́лася |
| н. |
папусці́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
папусці́ся |
папусці́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
папусці́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
папусці́цца, -ушчу́ся, -у́сцішся, -у́сціцца; зак.
1. Уступіць у чым-н., адступіць, адмовіцца ад чаго-н.
Тут я не папушчуся: будзе, як рашылі раней.
2. Даць сябе ў крыўду.
Ён не той чалавек, каб п.
3. Дапусціць, дазволіць што-н. (разм.).
Як ты магла п., што яны табе на галаву селі?
|| незак. папуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
папусці́цца сов.
1. уступи́ть;
2. дать себя́ в оби́ду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папусці́цца, ‑пушчуся, ‑пусцішся, ‑пусціцца; зак.
1. Уступіць у чым‑н., адступіць, адмовіцца ад чаго‑н. Ведаў [Казік], што ўсё адно маці не папусціцца, настаіць на сваім, і ён ляжа спаць, як заўсёды, роўна ў дзевяць. Шыловіч.
2. Даць сябе ў крыўду. — Не будзе гнаць [ляснічы] цябе за слова: Няма прычын. А папусціся, Тады ідзі ды хоць тапіся. Колас. У крыўду ніхто цябе не дапусціць, дый сам ты не папусцішся. Шынклер.
3. Разм. Дапусціць, дазволіць што‑н. Сёння .. [Васіль] да спадобы Галіне. Можа, таму яна і папусцілася, калі ён у Ваўкаўні папраўляў у яе лыжы. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
попусти́ться папусці́цца, падда́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папуска́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.
Незак. да папусціцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
попусти́ть сов. дазво́ліць, папусці́ць, папусці́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паддацца, здацца, падацца, папусціцца, саступіць, пасці, капітуляваць; скарыцца (разм.); схіліцца, абламацца, спасаваць (перан.) □ скласці зброю, схіліць галаву, здаць пазіцыі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
папусці́ць, ‑пушчу, ‑пусціш, ‑пусціць; зак.
1. што, у чым. Уступіць, адмовіцца ад чаго‑н. Я свайго не папушчу. □ Для Паходні касьба была першым сур’ёзным іспытам. Не дагледзець чаго, папусціць у дысцыпліне, пра якую вядзе размову штодня, — пойдзе так і ў жніво, і далей. Хадкевіч. // Разм. Тое, што і папусціцца (у 2 знач.). — О, як вы законы добра ведаеце, — сярдзіта крыкнуў Язэп, — скулу вам, а не штраф.. Гэта здзекі з мяне. Я не папушчу. Чарот.
2. што. Адпусціць, аслабіць, зрабіўшы даўжэйшым. Папусціць канцы вяроўкі. □ Я асцярожна ўзяў у рукі вудзільна і папусціў.. Але варта мне было аслабіць вуду, як паплавок кульнуўся і пайшоў на дно. Ляўданскі.
3. чым. Кінуць з размаху; запусціць. Папусціць каменем. □ [Чалавек] папусціў ламачынаю і якраз ўцэліў: востры сук сухой старадрэвіны разануў сабаку па баку. Чорны.
•••
Не папусціць у крыўду каго — тое, што і не даць у крыўду каго (гл. даць).
Папусціць лейцы — паслабіць увагу, патрабаванне, пільнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)