папа́ха, -і, ДМ -па́се, мн. -і, -па́х, ж.

Высокая футравая шапка.

Генеральская п.

Казацкая п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папа́ха

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. папа́ха папа́хі
Р. папа́хі папа́х
Д. папа́се папа́хам
В. папа́ху папа́хі
Т. папа́хай
папа́хаю
папа́хамі
М. папа́се папа́хах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

папа́ха папа́ха, -хі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папа́ха ж. папа́ха

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папа́ха, ‑і, ДМ ‑пасе, ж.

Высокая футравая шапка. Каля галоўнай гарадской брамы сабраўся вялікі атрад коннікаў у папахах, у яркім каляровым адзенні і шырокіх шараварах. В. Вольскі.

[Цюрк.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Папа́ха ’высокая футравая шапка’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), ’круглая шапка з аўчыны’ (Сцяшк.). З рус. папа́ха ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 74), дзе з азерб. papax ’тс’ (Радлаў, 4, 1207), якое выводзілася з чаркескага (Корш у Праабражэнскага, 2, 40; гл. яшчэ Фасмер, 3, 200).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кара́кулевы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з каракулю. Каракулевы каўнер. Каракулевая папаха.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кучо́мка ж. мехова́я ша́пка, папа́ха

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кучма́ ж.

1. мехова́я ша́пка, папа́ха;

2. (о волосах и т.п.) копна́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пу́пях ’пупышка; невялікі плод’ (Сцяц.; слонім., Нар. словатв.), пупах, папаха ’пупышка; коцік на дрэве; кутас’ (ТС), пупех ’пупышка’ (в.-дзв., Шатал.), пупах ’тс’ (Сл. Брэс.), пупех, мн. л. пу‑ пяхё ’саскі грудзей’ (Скарбы), пупах ’тс’ (пін. Шатал.), сюды ж пу́пішак ’пупышка’ (карэліц., Нар. лекс.), укр. пу́ппях, пу́пʼяшок ’бутон; завязь’, рус. зах.-бранск. пу́плух, пу́плушек ’бутон; малое дзіця’. Да пуп ’набухшая пупышка’ з рэдкай суфіксацыяй, магчыма, палаталізаваны варыянт да пу́паха ’тс’ (Мат. Гом.). Параўн. пу́пышы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)