па́параць

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз. мн.
Н. па́параць па́параці
Р. па́параці па́парацей
па́парацяў
Д. па́параці па́парацям
В. па́параць па́параці
Т. па́параццю па́парацямі
М. па́параці па́парацях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ва́йя ж., бот. ліст па́параці (па́льмы).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арля́к, ‑у, м.

Адзін з відаў папараці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

со́рус, ‑а, м.

Спец. Сукупнасць кучна размешчаных спарангіяў на лісцях папараці і некаторых водарасцей.

[Ад грэч. sōros — куча, мноства.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Арля́к ’гатунак папараці, Pteridium aquilinum’. Рус., укр. орляк. Назвы папараці і ў іншых народаў звязваюцца з паняццем птушак, крылляў: параўн. лацінскую назву, славац. kapraď orličí, чэш. křídlatěnec (Махэк, Jména rostl., 33), таму, магчыма, гэта не пераклад лацінскай назвы, а самастойнае ўтварэнне паводле знешняга выгляду лісця, якое нагадвае крылле птушкі; не выключана таксама калька.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сфатаграфава́ць, ‑фую, ‑фуеш, ‑фуе; зак., каго-што.

Зняць што‑н. на фотаплёнку, фотапласцінку. У поўнай цемры даследчык сфатаграфаваў галінку папараці на фотаплёнку. Матрунёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запазне́лы, ‑ая, ‑ае.

Які спазніўся са з’яўленнем, узнікненнем; позні. Зверху лісты папараці, каб не трапіў пыл у кошык, ды некалькі запазнелых васількоў, якія сарваў Міколка на ўзмежку поля. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брусні́чнік, ‑у, м.

Зараснік дробнай кустовай расліны, на якой растуць брусніцы. Пад ялінамі быў сухі ўзгорак, на якім густа разрасліся верасы, папараці і бліскучы бруснічны. Лынькоў. Кропелькамі крыві стракацяць у бруснічніку кіслыя ягадкі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фотаплёнка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

У фатаграфіі — цэлулоідная празрыстая плёнка ў выглядзе стужкі, накрытая святлоадчувальным слоем, на якім адбіваецца вобраз каго‑, чаго‑н. У поўнай цемры даследчык сфатаграфаваў галінку папараці на фотаплёнку. Матрунёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замурава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., каго-што.

1. Закласці наглуха муроўкай (адтуліну, праём і пад.). Замураваць акно. Замураваць дзверы.

2. Пасадзіць каго‑н., схаваць што‑н. у памяшканні, у тайніку, наглуха заклаўшы муроўкай. Замураваць золата ў сцяне. □ Апавядаў ён, як дзяўчыну замуравалі ў слуп каменны. Дубоўка.

3. перан. Разм. Пакрыць снегам, лёдам; замарозіць. Прачнуўся Лёнька .. Працёр вочы, глянуў на вокны і сам сабе ўсміхнуўся: на шыбах густа разрасліся, як у казцы, белыя папараці — вокны за ноч замураваў мароз. Капыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)