памутне́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
памутне́нне |
| Р. |
памутне́ння |
| Д. |
памутне́нню |
| В. |
памутне́нне |
| Т. |
памутне́ннем |
| М. |
памутне́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
памутне́нне ср. помутне́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
памутне́нне, ‑я, н.
Дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. памутнець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
помутне́ние
1. памутне́нне, -ння ср.;
2. памутне́нне, -ння ср.; см. помутне́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
катара́кта, -ы, ДМ -кце, ж.
Памутненне крышталіка вока, якое выклікае аслабленне і страту зроку.
Вылечыць катаракту.
|| прым. катара́ктны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дурма́н, -у, м.
1. Тое, што адурманьвае, прытупляе розум, свядомасць.
2. Памутненне свядомасці, розуму; адурэнне.
|| прым. дурма́нны, -ая, -ае і дурма́нлівы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
катара́кта, ‑ы, ДМ ‑кце, ж.
Памутненне крышталіка вока, якое выклікае аслабленне і страту зроку.
[Ад грэч. katarrháktēs — вадаспад.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павало́ка, ‑і, ДМ ‑лоцы, ж.
1. Лёгкая дымка, якая зацягвае, пакрывае што‑н. У надбярэжных гушчарах хаваліся туманы, тонкай павалокаю застываючы над водамі. Пестрак. Праз павалоку рэдкіх хмар сонца свяціла, нібы з-пад абажура. Брыль.
2. Пялёнка на вачах; памутненне. [Старшы лейтэнант] насцярожыўся, стаў скрытным, вочы патухлі, схаваўшыся пад цьмянай павалокай. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мут, му́та, мута́ ’каламута, асадак, іл’, ’блытаніна, блытанае тлумачэнне’ (Нас., Юрч., Янк. 3., Янк. БФ., Шат., Сл. ПЗБ, Растарг., Яшк., Сцяшк. Сл.; КЭС, лаг.), ’памутненне ў вачах’ (паст., Сл. ПЗБ). Рус. мут ’вір’, ’асадак’, му́та́ ’асадак’, ’непарадак’, польск. mąt ’замяшанне’, ’сутычка’, męt ’асадак’, ст.-славен. smota ’скандал’, суч. zmȏta ’памылка, недахоп’, mȍt ’асадак, гушча’. Прасл. mǫtъ, mǫta < mǫtiti > муці́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дурма́н, ‑у, м.
1. Тое, што адурманьвае, ап’яняе (пра алкаголь, чад, пах і пад.). Надзвычайна прыкра убіраць у грудзі мутны дурман адгону. Нікановіч. // перан. Пра тое, што атупляе розум, свядомасць, з’яўляецца сродкам падману. Рэлігія — дурман для народа.
2. Памутненне свядомасці, розуму; адурэнне, ап’яненне. Дурман у галаве. □ Толькі калі часам нап’ецца якісь вясковы хлопец і пачне ў п’яным дурмане задзірацца, жанчыны гаварылі: «Якраз як Сашка Марцінаў». Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)