памкну́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. памкну́ся памкнё́мся
2-я ас. памкне́шся памкняце́ся
3-я ас. памкне́цца памкну́цца
Прошлы час
м. памкну́ўся памкну́ліся
ж. памкну́лася
н. памкну́лася
Дзеепрыслоўе
прош. час памкну́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

памкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Імкліва рушыць у якім-н. напрамку.

Я памкнуўся ў дом, але мяне затрымалі.

2. Намерыцца што-н. зрабіць.

П. адгаварыць каго-н. ад чаго-н.

|| незак. памыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

памкну́цца сов.

1. устреми́ться;

2. вознаме́риться, собра́ться;

яна́ ~ну́лася бе́гчы — она́ собрала́сь бежа́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

памкну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

1. Імкліва рушыць у якім‑н. кірунку. У казачым стане заварушыліся, некаторыя павыцягвалі з ножак шашкі і памкнуліся на кулямёт. Лобан. Калі гарматы пылілі па вуліцы, нечая шэрая фігура памкнулася ў цагляны дом. Няхай.

2. Намерыцца, паспрабаваць што‑н. зрабіць. Неяк у нядзелю Андрэй памкнуўся быў схадзіць да Тамаша, распытаць пра сёе-тое. Чарнышэвіч. Зянон вопрамеццю кінуўся ў дзверы.. Жонка памкнулася яго стрымаць, але дзе там! М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

памыка́цца гл. памкнуцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ірвану́цца і (пасля галосных) рвану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

Рэзкім рухам кінуцца, памкнуцца.

Конь ірвануўся з месца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

памыка́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да памкнуцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

памы́кацца несов. намерева́ться, собира́ться; см. памкну́цца 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паткну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак. (разм.).

1. Сунуцца, паказацца куды-н.

П. ў дзверы.

2. перан. Паспрабаваць што-н. зрабіць, памкнуцца.

П. сказаць слова.

|| незак. патыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Кі́нуцца ’упасці’, ’памкнуцца з пагрозай’, ’пачаць’ («грыбы кінуліся расці») (Сл. паўн.-зах.), ’скочыць, пусціцца набегчы’ (КЭС, лаг., Бяльк., Сержп.), кінуцца ў галаву ’раптоўна з’явіцца ў памяці’ (Юрч. Фраз. 2). Гл. кідацца.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)