палява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; незак.

1. на каго, каго, за кім і без дап. Займацца паляваннем.

П. на ваўкоў.

Ён паляваў мядзведзя.

П. за перапёлкамі.

П. за варожым разведчыкам (перан.).

2. перан., за кім-чым або на што. Старацца раздабыць, атрымаць, украсці што-н. (разм.).

П. за рэдкай кнігай.

3. Знаходзіцца ў стане цечкі (пра жывёлу; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

палява́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. палю́ю палю́ем
2-я ас. палю́еш палю́еце
3-я ас. палю́е палю́юць
Прошлы час
м. палява́ў палява́лі
ж. палява́ла
н. палява́ла
Загадны лад
2-я ас. палю́й палю́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час палю́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

палява́ць (на каго, каго і без дап.) несов. охо́титься (на кого, за кем)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

палява́ць, палюю, палюеш, палюе; незак.

1. на каго, каго і без дап. Займацца паляваннем (у 1 знач.). — Той, хто хоча паляваць на вялікую зверыну, павінен мець і вялікую цярплівасць... Паслядовіч. [Сухараў] у маладосці з рагацінаю хадзіў на мядзведзя, паляваў ізюбра і дзікіх коз. Грахоўскі. Увосень на янота палююць з сабакамі. В. Вольскі.

2. за кім, на каго. Высочваючы, імкнуцца напасці на чый‑н. след, злавіць каго‑н. — Не, — адказаў Былінскі — Вы для гэтай справы не падыходзіце. За вамі гестапа даўно палюе. Гурскі. Акупанты палявалі на .. [разведчыка] і аднойчы схапілі. Загадалі паказаць партызанскі лагер. Вішнеўскі.

3. перан.; на што. Разм. Імкнуцца здабыць, атрымаць, украсці што‑н. Асабліва ўдала Лукаш умеў паляваць на каўбасы або сыры. Лобан.

4. Спец. Знаходзіцца ў стане цечкі (пра жывёлу).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Палява́ць 1 ’займацца пошукамі і праследаваннямі дзікіх звяроў або птушак з мэтай знішчэння ці лоўлі; занятак паляўнічага’ (ТСБМ), палява́нне, паляўнічы. Рус. полева́ть, укр. полюва́ти, ст.-рус. польничати, польск. polować ’тс’. Да поле (гл. Фасмер, 3, 307 і наст.; Брукнер, 429) з суф. ‑ovati, ‑evati (параўн. SP, 1, 48). Сюды ж і палява́ць ’бегаць (аб жывёле)’ (Мат. Гом., Некр., Сл. ПЗБ), полёваць ’тс’ (ТС).

Палява́ць 2 ’тармазіць калком хвост плыта’ (Сл. ПЗБ), палёваць ’тс’ (ТС). З польск. palować ’упэўніваць палямі; падвязваць (расліны)’ < pal (гл. паля).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

не́рпа, -ы, мн. -ы, нерп і -аў, ж.

Ластаногая млекакормячая жывёліна сямейства цюленяў.

Паляваць на нерпаў.

|| прым. не́рпавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лучы́ць², -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; незак., каго (што).

Паляваць на каго-н. уначы пры яркім асвятленні.

Л. рыбу (біць восцямі з асветленай лодкі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адпалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак.

Разм. Кончыць паляваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ату́таваць

‘паляваць, пераследуючы каго-небудзь сабакамі (ад крыку &quot;ату&quot;)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. ату́тую ату́туем
2-я ас. ату́туеш ату́туеце
3-я ас. ату́туе ату́туюць
Прошлы час
м. ату́таваў ату́тавалі
ж. ату́тавала
н. ату́тавала
Загадны лад
2-я ас. ату́туй ату́туйце
Дзеепрыслоўе
прош. час ату́таваўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адстрэ́льваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. адстрэліць.

2. каго-што. Паляваць на каго-н. з прамысловай і інш. мэтай, забіваючы па дазволу і пад. (спец.).

А. дзікіх качак.

|| наз. адстрэ́л, -у, м. (да 2 знач.).

А. ваўкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)