пакла́д
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пакла́д |
пакла́ды |
| Р. |
пакла́ду |
пакла́даў |
| Д. |
пакла́ду |
пакла́дам |
| В. |
пакла́д |
пакла́ды |
| Т. |
пакла́дам |
пакла́дамі |
| М. |
пакла́дзе |
пакла́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пакла́д, пакла́ды ’залежы’ (ТСБМ). З польск. pokłady ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пакла́ды, -аў, адз. пакла́д, -у, М -дзе, м. (спец.).
Тое, што і залежы (у 1 знач.).
П. калійнай солі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пакла́ды (ед. пакла́д м.) геол. залега́ние ср.; за́лежи
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакла́ды, ‑аў; адз. паклад, ‑а, М ‑дзе, м.
Залежы (гл. залеж у 2 знач.). Паклады калійнай солі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
залега́ние ср. заляга́нне, -ння ср.; (залежь) за́леж, -жы ж., пакла́д, -ду м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
за́лежь ж.
1. геол. за́леж, -жы ж., пакла́д, -ду м.;
2. с.-х. абло́га, -гі ж.;
3. (залежавшийся товар) прост. за́леж, -жы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ува́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да уварыць.
уварва́ць, ‑рву́, ‑рве́ш, ‑рве́; ‑рвём, ‑рвяце́; зак., што і чаго.
1. Вырваць хуткім рухам невялікую частку чаго‑н. Уварваць жменю сена. // перан. Здабыць, прысвоіць сабе нейкую колькасць чаго‑н. [Уладзік:] — Я грошы не збіраю і не кладу ў паклад. Што ўварву — прагуляю. Крапіва. [Стэфа:] — Усё выведаў [Юхім], усё выглядзеў і з’явіўся. Як груган, каб сабе што ўварваць. Савіцкі.
2. перан. З цяжкасцю вылучыць, выкраіць (пра час). Часамі можна і ўдзень часіну ўварваць. Чорны. У мяне зусім не стала вольнага часу, рэдка калі ўварвеш якую гадзіну, каб пайсці ў кіно ці парк. Ус.
3. Разм. Заставіць каго‑н. патраціць час, энергію, сілы і пад. Колькі ён мне здароўя ўварваў!
4. Укусіць. Сабака ўварваў за нагу.
•••
Уварваць кусок (кавалак) — захапіць сабе частку якога‑н. багацця, атрымаць прыбытак з чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)