пажа́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пажа́р пажа́ры
Р. пажа́ру пажа́раў
Д. пажа́ру пажа́рам
В. пажа́р пажа́ры
Т. пажа́рам пажа́рамі
М. пажа́ры пажа́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абкуро́дымець, -ею, -ееш, -ее; -млены; зак. (разм.).

Пакрыцца сажай, гарам, зрабіцца чорным ад дыму; абкурэць.

А. на пажары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пажэ́рці

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. пажару́ пажаро́м
2-я ас. пажарэ́ш пажараце́
3-я ас. пажарэ́ пажару́ць
Прошлы час
м. пажо́р пажэ́рлі
ж. пажэ́рла
н. пажэ́рла
Загадны лад
2-я ас. пажары́ пажары́це
Дзеепрыслоўе
прош. час пажо́ршы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абгарэ́ць, -ру́, -ры́ш, -ры́ць; -ры́м, -рыце́, -ра́ць; -ры́; зак.

1. Абвугліцца, пачарнець у агні.

Сцяна абгарэла ў час пажару.

2. Атрымаць апёкі, пашкоджанні ад агню.

А. у танку.

А. на пажары.

|| незак. абгара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і абга́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паабсма́львацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Крыху абгарэць — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Паабсмальваліся людзі на пажары. Слупы паабсмальваліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бандыты́зм, ‑у, м.

Злачынная дзейнасць, звязаная з удзелам у грабежніцкіх бандах, забойствах, арганізацыі ўзброеных паходаў. Была ўстаноўлена .. вінаватасць [Скуратовіча] у пажары і ў бандытызме. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

павыпа́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

1. Выпаліць усё, многае. Пажары павыпальвалі лясы. Павыпальваць узоры.

2. і ў чым. Кончыць паліць у многіх месцах. Павыпальвалі гаспадыні ў печах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пажэ́рці, ‑жару, ‑жарэш, ‑жарэ; ‑жаром, ‑жараце; пр. пажор, ‑жэрла; заг. пажары; зак., што.

1. З’есці прагна ўсё (пра жывёл). Саранча пажэрла пасевы.

2. Груб. Паесці ўсё, многае (пра людзей).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падпа́льшчык, ‑а, м.

Той, хто наўмысна ўчыніў пажар. Пачалося расследаванне справы аб пажары. Але падпальшчыкаў знайсці не ўдалося. Матрунёнак. // перан. Той, хто падбухторвае да чаго‑н. Дарма падпальшчыкі вайны На службу смерці ставяць атам. Тарас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пагні́сці, ‑гніе; пр. пагніў, ‑ніла, ‑ніло; зак.

Згнісці — пра ўсё, многае. За многа год пагніла на стрэхах салома. Чорны. У вайну шмат лесу выкацілі пажары. Немцы палілі яго ў блакады. Ад таго пажаўцеў, пасох, пагніў маладняк. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)