паду́шка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
паду́шка |
паду́шкі |
| Р. |
паду́шкі |
паду́шак |
| Д. |
паду́шцы |
паду́шкам |
| В. |
паду́шку |
паду́шкі |
| Т. |
паду́шкай
паду́шкаю |
паду́шкамі |
| М. |
паду́шцы |
паду́шках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паду́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.
1. Зашыты з усіх бакоў чахол, набіты пер’ем, пухам, паралонам ці іншым мяккім матэрыялам, які падкладваюць пад галаву.
Пуховая п.
2. Тое, што з’яўляецца апорай чаго-н., прымае на сябе ціск, трэнне і пад. (спец.).
П. механізма.
○
Кіслародная падушка — медыцынскі прыбор у выглядзе падушкі, якая змяшчае кісларод.
|| памянш. паду́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 знач.).
Падушачкі пальцаў (перан.).
|| прым. паду́шачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паду́шка ж., в разн. знач. поду́шка;
○ кісларо́дная п. — кислоро́дная поду́шка;
паве́траная п. — возду́шная поду́шка;
магні́тная п. — магни́тная поду́шка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паду́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
1. Пасцельная рэч — напханы пухам, пер’ем, сенам і пад. мяшок (звычайна чатырохвугольны), які падкладваюць пад галаву. Люба прачнулася, прыжмурыўшыся, паглядзела на вокны, пазяхнула і зноў навалілася тварам у цёплую падушку. Шамякін. Пачуўшы брэх сабакі, .. [Ігнат] падняў з падушкі галаву і прыслухаўся. Капыловіч. // Што‑н. мяккае, пухкае. Гэта тр[а]сянка, відаць, каторы год пласт за пластам адкладвалася і ўтварыла цэлую падушку. Лобан.
2. Спец. Назва падкладак у аснове механізмаў, збудаваннаў, якія змякчаюць штуршкі, гасяць вібрацыю, засцерагаюць ад ціску, а рання. Падушка падмурка.
•••
Кіслародная падушка — медыцынскі прыбор для ўдыхання кіслароду.
Паветраная падушка — слой сціснутага паветра, здольны прыўзняць што‑н. над вадой, зямлёй.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паду́шка ’пасцельная рэч — напханы пухам, пер’ем, сенам і пад. мяшок’, дыял. ’частка калёс’. Рус. поду́шка, укр. поду́шка, поду́ха, ст.-рус. подушька, польск. poduszka, чэш., славац. poduška, ст.-чэш. poducha. Праслав. podušьka. Большасць даследчыкаў звязваюць з серб.-харв. ду̏хња ’пярына’, чэш., польск. duchna ’тс’ і далей з дух (гл.) (Фасмер, 3, 301; там жа і інш. літ-ра). Інакш Махэк (467), які выводзіць з podъ і ucho.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пу́хкі, -ая, -ае.
Мяккі, пушысты.
Пухкая падушка.
|| наз. пу́хкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ва́лік, -а, мн. -і, -аў, м.
1. гл. вал².
2. Прадаўгаватая цыліндрычнай формы падушка для канапы, тахты і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кісларо́дны кислоро́дный;
○ ~ная паду́шка — кислоро́дная поду́шка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паду́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. гл. падушка.
2. мн. Гатунак цукерак, якія па форме нагадваюць падушку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кісларо́дны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да кіслароду. Кіслародны пах. // Які прызначаны для вырабу кіслароду. Кіслародны цэх.
•••
Кіслародная падушка гл. падушка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)