падпо́лле
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
падпо́лле |
| Р. |
падпо́лля |
| Д. |
падпо́ллю |
| В. |
падпо́лле |
| Т. |
падпо́ллем |
| М. |
падпо́ллі |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падпо́лле, -я, н.
1. Памяшканне пад падлогай, падвал.
Засыпаць бульбу ў п.
2. Арганізацыя, грамадскія групы, якія дзейнічаюць тайна ад улад, а таксама сама дзейнасць у такіх арганізацыях, групах.
Рэвалюцыйнае п.
Ісці ў п.
|| прым. падпо́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падпо́лле ср., полит. подпо́лье
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падпо́лле, ‑я, н.
1. Памяшканне пад падлогаю; падвал. Пахла саладкаватай прэллю — якраз пасярод хаты ляжала выграбеная з падполля бульба з доўгімі белымі расткамі. Навуменка.
2. Дзейнасць, накіраваная супраць улад, якая праходзіць тайна, ва ўмовах строгай канспірацыі, а таксама жыццё ў такіх умовах каго‑н., хто змагаецца супраць улад. У памяці паўставала то адно, то другое і перад усім — вайна, падполле ў час нямецкай акупацыі. Карпаў. У часы буржуазнай Польшчы камуністы працавалі ў глыбокім падполлі. Карпюк. // зб. Людзі, якія працуюць у такіх умовах, вядуць канспіратыўную работу. У час сакавіцкага правалу Мінскага падполля сям’я Амельянюкоў схавалася ў знаёмых людзей. «Звязда». Край мой, край Лясістых пушчаў, Балатоў і поля, Захаваў ты ў сваіх гушчах Нашае падполле. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подпо́лье ср.
1. (помещение под полом) падпо́лле, -лля ср.; падпамо́сце, -ця ср.; (погреб) склеп, род. скле́па м.; (подвал) сутарэ́нне, -ння ср.;
2. полит. падпо́лле, -лля ср.;
рабо́тать в подпо́лье працава́ць у падпо́ллі;
уходи́ть в подпо́лье ісці́ ў падпо́лле;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
узаемавы́ручка, ‑і, ДМ ‑чцы, ж.
Узаемная выручка. Падполле зводзіць разам розных людзей. Потым яны на ўсё жыццё застаюцца сябрамі. Узаемавыручка і сяброўства — залаты закон падполля. Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Падпо́льшчык ’той, хто працуе ва ўмовах падполля’. Да падполле ’дзейнасць, накіраваная супраць улад, якая праходзіць тайна’ < пол (гл.). Калька (або запазычанне) рус. подпо́льщик (Крукоўскі, Уплыў, III). Аналагічна падпо́льшчыца < рус. подпо́льщица.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
се́янка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Разм.
1. Дробна прасеяная мука. Аржаная сеянка.
2. Тое, што і сеянец. К канцу мая расада Аксінні абагнала сеянку Палікарпаўны. Кулакоўскі.
3. Насенне, клубні, прызначаныя для пасеву. [Маці:] — А потым перабрала бульбу. Сеянку ў пограб, а тую, што есці, — у падполле. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мужне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Дасягаць поўнага фізічнага развіцця; рабіцца дарослым, сталым. На той гары шумлівая дзятва .. расла, мужнела. Ваданосаў.
2. перан. Накапляць сілы; развівацца. Расло і мужнела ў барацьбе камсамольскае падполле. □ Добрая палова выкладчыкаў была тут калісьці студэнтамі, разам з універсітэтам станавілася на ногі і мужнела. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́дпол м., обл. падпо́лле, -лля ср.; падпамо́сце, -ця ср.; (погреб) склеп, род. скле́па м.;
в по́дполе пад падло́гай (у падпамо́сці);
в по́дпол пад падло́гу (у падпамо́сце).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)