падпаўза́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падпаўза́ю |
падпаўза́ем |
| 2-я ас. |
падпаўза́еш |
падпаўза́еце |
| 3-я ас. |
падпаўза́е |
падпаўза́юць |
| Прошлы час |
| м. |
падпаўза́ў |
падпаўза́лі |
| ж. |
падпаўза́ла |
| н. |
падпаўза́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
падпаўза́й |
падпаўза́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
падпаўза́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падпаўза́ць несов. подполза́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падпаўза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да падпаўзці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпаўзці́, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; -по́ўз, -паўзла́, -ло́; -зі́; зак.
1. Наблізіцца да каго-, чаго-н. паўзком.
П. да варожага дота.
2. Паўзком забрацца пад што-н.
П. пад куст.
|| незак. падпаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падпо́ўзваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
подполза́ть несов. падпаўза́ць, падпо́ўзваць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падпо́ўзваць несов., см. падпаўза́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Плуга́ніцца ’плесціся’ (ашм., Сл. рэг. лекс ), ’ісці, стаміўшыся’ (брагін., З нар. сл.). укр. плугтштися ’плесціся, павольна ехаць’, рус. бранск., паўд. плюгангтіься ’паволі ісці, ехаць, цягнуцца, плесціся за кім-н/. Бел.-укр.-паўд.-рус. ізалекеа. характэрная наяўнасцю суф. -я//- (магчыма, пры ад’ідэацыі прыметніка паганы) у адрозненне ад паўн.-слав. *prugavъ > плюгавец (гл.) з суф. ‑ав‑. Зыходнае слова захавалася ў чэш. мове — plouhati (< прасл. *plug‑a‑!i) ’цягнуцца, ледзь сунуцца, цягнуць ногі па гразі, на мокрай зямлі, пэцкацца граззю’, plonžiti se ’паўзці, ледзь перасоўвацца’, plouživy ’павольны’, pližiti se ’падкрадвацца’, ’паўзці, падпаўзаць’ (Махэк₂, 462). Роднасным з’яўляецца лат. bjugt ’мякчэць і станавіцца слізкім’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)