падко́п
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
падко́п |
падко́пы |
| Р. |
падко́пу |
падко́паў |
| Д. |
падко́пу |
падко́пам |
| В. |
падко́п |
падко́пы |
| Т. |
падко́пам |
падко́памі |
| М. |
падко́пе |
падко́пах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падко́п, -у, м.
1. гл. падкапацца, падкапаць.
2. мн. -ы, -аў. Падземны ход.
Пад падлогай быў п.
3. мн. -ы, -аў, перан. Інтрыгі з мэтай нашкодзіць каму-н. (разм.).
Рабіць п. пад каго-н.
|| прым. падко́пны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падко́п, -пу м.
1. (действие) подко́п;
2. (подземный ход) подко́п;
3. перен., разг. (происки) подко́п, подры́в, ко́зни ед. нет;
◊ рабі́ць п. — стро́ить ко́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падко́п, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. падкапа́ць (у 1 знач.) і падкапацца.
2. Падземны ход. План узадраць падлогу і зрабіць падкоп адпадаў. Колас.
3. часцей мн. (падко́пы, ‑аў); перан. Разм. Інтрыгі з мэтай пашкодзіць каму‑н. Падкопы імперыялістаў. □ А нарэшце, чаму.. [Гукану] здаецца, што запіска Яраша — нейкі падкоп пад яго, старшыню гарсавета? Яраш з суровай крытыкай выступаў на сесіі яшчэ гады два назад. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падкапа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. пад што. Раскапаўшы знізу, пранікнуць пад што-н.
П. пад сцяну.
2. перан., пад каго (што). Інтрыгамі дабіцца магчымасці нашкодзіць каму-н. (разм.).
Пад добрасумленнага чалавека цяжка п.
|| незак. падко́пвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. падко́п, -у, м. і падко́пванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкапа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. што. Раскапаць зямлю знізу пад чым-н.
П. слуп.
2. што і чаго. Накапаць, выкапаць у дадатак (разм.).
П. бульбы на вячэру.
|| незак. падко́пваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падко́п, -у, м., падко́пванне, -я, н. і падко́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
подко́п прям., перен. падко́п, -пу м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подры́вка ж., разг. падко́п, -пу м., падко́пванне, -ння ср.; см. подрыва́тьII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уцячы́², уцяку́, уцячэ́ш, уцячэ́; уцячо́м, уцечаце́, уцяку́ць; уцёк, уцякла́, -ло́; уцячы́; зак.
1. Паспешліва пайсці адкуль-н., бягом накіравацца куды-н.
У. з дому.
2. Пайсці тайком адкуль-н., выратавацца ўцёкамі.
Мядзведзь зрабіў падкоп і ўцёк у лес.
У. з палону.
|| незак. уцяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкапа́цца, ‑а́юся, ‑а́ешся, ‑а́ецца; зак.
1. Капаючы зямлю пад чым‑н., зрабіць падкоп, праход. Рукамі не вельмі ўздзярэш зямлю, вострай жалязякай больш зручна падкапацца пад загарадзь. С. Александровіч. // Зрабіўшы падкоп, улезці куды‑н.
2. перан. Разм. Інтрыгуючы, знайсці недахопы, каб нашкодзіць каму‑н. — Мама, ты нічога не разумееш. Алесь злуе на Петруся, а хоча падкапацца пад Булая. Шыцік. // (звычайна з адмоўем). Выявіць недахопы, парушэнні. [Порхаўка:] — Выведзе [Шпакоўскі] баланс і не падкапаешся, двайная бухгалтэрыя... Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)