падда́цца, -а́мся, -асі́ся, -а́сца; -адзі́мся, -асце́ся, -аду́цца; -а́ўся, -ала́ся, -ало́ся; -а́йся; зак.
1. Уступіць пад націскам, не стрымаць напору.
Дрэва паддалося вострай піле.
П. на ўгаворы (перан.). Не п. на правакацыю (перан.).
2. Даць сябе злавіць, схапіць, не аказаўшы супраціўлення пры нападзе.
Не п. ворагу.
|| незак. паддава́цца, -даю́ся, -дае́шся, -дае́цца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падда́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падда́мся |
паддадзі́мся |
| 2-я ас. |
паддасі́ся |
паддасце́ся |
| 3-я ас. |
падда́сца |
паддаду́цца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
падда́ўся |
паддалі́ся |
| ж. |
паддала́ся |
| н. |
паддало́ся |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
падда́йся |
падда́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
падда́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падда́цца сов., в разн. знач. подда́ться;
п. уплы́ву — подда́ться влия́нию;
п. апрацо́ўцы — подда́ться обрабо́тке;
п. праці́ўніку — подда́ться проти́внику
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падда́цца, ‑дамся, ‑дасіся, ‑дасца; ‑дадзімся, ‑дасцеся, ‑дадуцца; зак.
1. каму-чаму і без дап. Уступіць знешняму ўздзеянню, націску, напору і пад. Дрэва паддалося вострай піле. □ Грыша пастукаў у дзверы галоўнага ўрача — ніхто не адгукнуўся, штурхнуў далонню — не паддаліся. Місько. // чаму. Змяніцца пад знешнім уздзеяннем. Расліны паддаліся скрыжаванню. Метал паддаўся апрацоўцы. // перан.; на што, чаму. Паверыць, згадзіцца з чым‑н. Паддалася нарэшце [Назарыха] ўгаворам. Прадала хату. Б. Стральцоў. Няхай сабе Міха брэша што хоча, а Юрка не паддасца на правакацыю і не палезе першы ў бойку. Паслядовіч. // чаму. Мець уласцівасці, якія неабходны для ажыццяўлення якога‑н. дзеяння. Паддацца расшыфроўцы. Паддацца вымярэнню.
2. каму і без дап. Уступіць у барацьбе, спаборніцтве і пад. Не паддацца ворагу. □ Ведае Сомік, што сам вінават, а паддацца бабе не хоча. Як гэта, каб яе верх быў? Крапіва. Сам.. [брыгадзір] працаваў, як вол, і мы стараліся не паддацца. Савіцкі. // каму-чаму. Падпасці пад уладу, уплыў людзей, знешніх абставін і пад. Паддацца дрэннаму ўплыву. □ Чаму я так хутка паддаўся гэтаму Кузю, раблю, што ён загадае, хаджу за ім? Жычка. // перан.; чаму. Падпасці пад уладу, уплыў якіх‑н. пачуццяў, уражанняў, фізічнага ўздзеяння і пад. Паддацца страху. Паддацца паніцы. □ [Рыгор] раптам паддаўся ваяўнічаму настрою. Гартны. А вапельная гара! А Сіняўскі гай... Хіба толькі той не паддасца чарам іх хараства, які ў харастве нічога не кеміць. Колас.
3. каму. Разм. У гульні — спецыяльна даць праціўніку выйграць. Паддацца партнёру.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паддацца, здацца, падацца, папусціцца, саступіць, пасці, капітуляваць; скарыцца (разм.); схіліцца, абламацца, спасаваць (перан.) □ скласці зброю, схіліць галаву, здаць пазіцыі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
попусти́ться папусці́цца, падда́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разго́рніцца, -нюся, -нішся, -ніцца; зак. (разм.).
Паддацца наплыву жалю; разжаліцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разлаго́днець, -ею, -ееш, -ее; зак. (разм.).
Паддацца лагоднасці, стаць лагодным, ласкавым.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расчу́ліцца, -лю́ся, -лі́шся, -лі́цца; зак.
Паддацца пачуццю прыемнага хвалявання, замілавання.
Р. да слёз.
|| незак. расчу́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)