падво́дны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
падво́дны |
падво́дная |
падво́днае |
падво́дныя |
| Р. |
падво́днага |
падво́днай
падво́днае |
падво́днага |
падво́дных |
| Д. |
падво́днаму |
падво́днай |
падво́днаму |
падво́дным |
| В. |
падво́дны (неадуш.)
падво́днага (адуш.) |
падво́дную |
падво́днае |
падво́дныя (неадуш.)
падво́дных (адуш.) |
| Т. |
падво́дным |
падво́днай
падво́днаю |
падво́дным |
падво́днымі |
| М. |
падво́дным |
падво́днай |
падво́дным |
падво́дных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падво́дны¹, -ая, -ае.
1. Які знаходзіцца, ажыццяўляецца пад паверхняй вады.
Падводная частка карабля.
Падводнае плаванне.
2. Пра судны, флот: здольны плаваць пад вадой.
Падводная лодка (баявы карабель). Падводныя сілы флоту (усе падводныя лодкі ВМФ дзяржавы або аднаго з яе флотаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падво́дны 1, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца пад вадой, ніжэй паверхні вады. Падводныя скалы. □ Бабёр заўсёды здолее своечасова выбрацца праз падводны ход і адплысці куды-небудзь далей. В. Вольскі. // Які жыве, расце пад вадой. Падводная расліннасць.
2. Які прызначаны для дзеяння пад вадой. Падводнай лодкі перыскоп На ўсходзе з-пад хваляў вынырнуў і знік назад. Аўрамчык. // Які праводзіцца, адбываецца пад вадой. Падводныя работы. Падводныя здымкі. Падводнае плаванне. // Які што‑н. робіць пад вадой. Падводны плывец.
•••
Падводная плынь гл. плынь.
Падводныя камяні гл. камень.
падво́дны 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да падводы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даа́тамны, ‑ая, ‑ае.
Які быў, існаваў да выкарыстання атамнай энергіі. Самыя лепшыя даатамныя падводныя лодкі мелі максімальную хуткасць пад вадой 25–27 кіламетраў у гадзіну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; незак., што.
1. Лавіць рыбу тралам (у 1 знач.).
2. Даследаваць дно пры дапамозе трала (у 2 знач.).
Т. марское дно.
3. Вылоўліваць і абясшкоджваць падводныя міны.
|| зак. пратра́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены (да 3 знач.).
|| наз. тра́ленне, -я, н.
|| прым. тра́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Эпро́н, ‑а, м. (з вялікай літары).
Скарочаная назва спецыяльнай арганізацыі, якая ажыццяўляла падводныя работы (падыманне патанулых суднаў і аварыйна-выратавальныя работы) у СССР з 1923 да 1941 г.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., каго-што.
Спец.
1. Лавіць тралам рыбу. Траліць траску.
2. Даследаваць дно пры дапамозе трала (у 2 знач.). Траліць дно мора.
3. Вылоўліваць і знішчаць падводныя міны. Траліць праліў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надво́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца над вадою, вышэй паверхні вады; проціл. надводны. Надводная частка карабля.
2. Які плавае па вадзе. Надводны флот. // Які мае адносіны да плавання па паверхні вады (пра падводныя лодкі). Надводная скорасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праку́да, ‑ы, м. і ж.
Разм.
1. ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑дзе, Т ‑ай (‑аю), ж. Ахвотнік (ахвотніца) да свавольстваў, розных штук; гарэза. Раса... Віры... Туману сырадой. Клююць яршы — падводныя пракуды. Калачынскі.
2. ж. Праява; навала. Але тут пачалі наўкруга прападаць коні ў людзей. То з начлегу не вернецца, то з хлява згіне — што за пракуда? Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ра́ска 1 ’дробная водная расліна сямейства раскавых, Lemna L.’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС), ря́ска ’тс’ (Сл. ПЗБ), сюды ж раса́ (ръса́) ’водарасці’ (Сл. ПЗБ; бялын., Нар. сл.). Да раса́ 2 (гл.), параўн. чэш. řasa ’водарасць’, славац. riasa ’тс’, таксама тлумачэнне: раса — трава ў рэчцы, як аборы (віл., Сл. ПЗБ) і макед. реси ’падводныя расліны даўжынёй да пяці метраў’; для дробных водных раслін характэрна махрыстасць карэньчыкаў. Параўн. укр. ря́ска ’расліна Lemna L.’, в.-луж. rjasa ’тс’, каш. řąsa, řąs ’тс’. Фасмер (3, 539) рус. ря́ска ’балотная расліна’ звязвае з рус. ряса́ ’забалочанае месца, вільгаць’ і, няўпэўнена, з *ręsa, гл. раса́ 2. Гл. таксама Шустар-Шэўц, 2, 1221; SEK, 4, 227.
Ра́ска 2 ’столка’ (дзісн., Нар. сл.). Да раса́ 2 (гл.), што можа мець значэнне ’зборка, складка’; параўн. укр. ряси́ца ’складка’, славац. riasa ’тс’ і інш.
Ра́ска 3 ’парастак, расток’ (Клім.). Гл. ра́са 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)