падагна́ць, падганю́, падго́ніш, падго́ніць; падагна́ў, -гна́ла; падгані́; падагна́ны; зак.
1. каго-што. Гонячы (гл. гнаць¹ у 1 знач.), наблізіць ці загнаць пад што-н.
П. курэй пад навес.
Крыгу падагнала (безас.) да берага.
2. каго-што. Паскорыць чый-н. бег, чыю-н. работу.
П. каня.
П. адстаючых.
3. што. Давесці да патрэбнага памеру, прыладзіць, каб падыходзіла адно да аднаго.
П. шыбу да форткі.
П. пінжак да фігуры.
|| незак. падганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. падго́н, -у, м. (да 1 і 3 знач.) і падго́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падагна́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падганю́ |
падго́нім |
| 2-я ас. |
падго́ніш |
падго́ніце |
| 3-я ас. |
падго́ніць |
падго́няць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
падагна́ў |
падагна́лі |
| ж. |
падагна́ла |
| н. |
падагна́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
падгані́ |
падгані́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
падагна́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падагна́ць сов.
1. (приблизить) подогна́ть;
п. плыт да бе́рага — подогна́ть плот к бе́регу;
2. (подо что-л.) подогна́ть;
п. ло́дку под мост — подогна́ть ло́дку под мост;
3. (заставить бежать быстрее) подогна́ть, подстегну́ть, подхлестну́ть;
4. перен. (заставить поспешить) подогна́ть, поторопи́ть, подстегну́ть, подтолкну́ть, подхлестну́ть;
5. (работу) подогна́ть;
6. (сделать соответствующим по размеру) подогна́ть, пригна́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падагна́ць, падганю, падгоніш, падгоніць; пр. падагнаў, ‑гнала; заг. падгані; зак., каго-што.
1. Гонячы, наблізіць або прымусіць наблізіцца да каго‑, чаго‑н. Пасля снедання ля тока паставілі малатарню, падагналі трактар. Асіпенка. Пастушок пачуў умоўны свіст і падагнаў статак бліжэй да лесу. Пальчэўскі. / у безас. ужыв. Падагнала да берага вялікую крыгу. Шамякін.
2. Загнаць пад што‑н. Падагнаць лодку пад мост.
3. Прымусіць хутчэй ісці, бегчы, ехаць. Шумейка імпэтна тузануў лейцы, працяглым покрыкам падагнаў каня: Нно-оо! Савіцкі. // Прымусіць рабіць, выконваць што‑н. хутчэй. — Трэба адзявацца ды выходзіць на месца, — падагнала сама сябе Зося і хутка павярнула ў хату. Гартны. // перан. Прыспешыць надыход чаго‑н. Час не конь: не падгоніш і не прыпыніш. Прыказка.
4. Зрабіць адпаведным па форме адно другому; прыладзіць. Падагнаць дэталі. □ Праз пяць дзён заказ мой быў гатовы — арматуру новенькую адлілі, .. вінцік да вінціка падагналі. Краўчанка. // Зрабіць адпаведным росту, фігуры каго‑н. Я па некалькі разоў вадзіў.. [пакупнікоў] у прымерачную, круціў перад люстэркам, каб хоць як-небудзь падагнаць мешкаваты і доўгі пінжак або шырачэзнае паліто. Нядзведскі.
5. Разм. Гонячы, даставіць. [Вінцук:] — Тут, хлопча, крыху [са статкам] пачакай. Толькі не распускай лішне. Я зараз падганю яшчэ табе ў чараду... Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падганя́ць гл. падагнаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
подстегну́тьI сов.
1. (кнутом) сцебану́ць; хво́снуць, падсцёбнуць; (подогнать) падагна́ць;
2. перен., разг. падагна́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
поторопи́ть сов. падагна́ць, паско́рыць, прыспе́шыць, прыспяшы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подогна́ть сов.
1. падагна́ць;
подогна́ть уста́вших лошаде́й падагна́ць замо́раных ко́ней;
подогна́ть коро́в к хле́ву падагна́ць каро́ў да хлява́;
2. (пригнать по размеру) падагна́ць, мног. пападганя́ць; прыгна́ць, мног. папрыганя́ць, дапусці́ць; (приладить) прыла́дзіць, мног. папрыла́джваць;
подогна́ть кры́шку к я́щику падагна́ць (прыгна́ць) ве́ка да скры́нкі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)