нія́каваты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. нія́каваты нія́каватая нія́каватае нія́каватыя
Р. нія́каватага нія́каватай нія́каватага нія́каватых
Д. нія́каватаму нія́каватай нія́каватаму нія́каватым
В. нія́каваты
нія́каватага		 нія́каватую нія́каватае нія́каватыя
Т. нія́каватым нія́каватай
нія́каватаю		 нія́каватым нія́каватымі
М. нія́каватым нія́каватай нія́каватым нія́каватых

Іншыя варыянты: ніякава́ты.

Крыніцы: tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ніякава́ты

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ніякава́ты ніякава́тая ніякава́тае ніякава́тыя
Р. ніякава́тага ніякава́тай
ніякава́тае		 ніякава́тага ніякава́тых
Д. ніякава́таму ніякава́тай ніякава́таму ніякава́тым
В. ніякава́ты (неадуш.)
ніякава́тага (адуш.)		 ніякава́тую ніякава́тае ніякава́тыя (неадуш.)
ніякава́тых (адуш.)
Т. ніякава́тым ніякава́тай
ніякава́таю		 ніякава́тым ніякава́тымі
М. ніякава́тым ніякава́тай ніякава́тым ніякава́тых

Іншыя варыянты: нія́каваты.

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ніякава́ты разг. неудо́бный, нело́вкий; нескла́дный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нія́каваты, ‑ая, ‑ае.

Разм. Няёмкі. Ніякаватае становішча. □ Адышоў [Васіль ад свайго станка] з болем на душы і з такім ніякаватым адчуваннем, нібы пакінуў таварыша ў бядзе. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Праста́к ’дурань’, ’неахайны’ (Ян.), сюды ж прастакава́ты ’праставаты, ніякаваты’ (Нас., Ян.). Рус. проста́к ’прасцяк’, укр. проста́к ’просты чалавек’, польск. prostak ’прасцяк, неадукаваны чалавек, просты чалавек’, чэш. prostáček ’прасцяк’, серб.-харв. проста́к ’прасцяк, неадукаваны, нявыхаваны чалавек’, славен. prosták ’звычайны, просты чалавек’, балг. проста́к ’неадукаваны, нявыхаваны чалавек’, макед. простак ’тс’. Ад просты з суф. ‑ак. Суфікс яшчэ праславянскі, гл. Слаўскі (SP, 1, 89), але першапачаткова слова, відаць, мела значэнне ’просты чалавек’ у процілегласць высакароднаму, што гаворыць аб самастойным утварэнні ў розных славянскіх мовах, параўн. Банькоўскі, 2, 788; Сной₂, 586 і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нія́кі ’ніякі, ні адзін, ніводны’ (Нас., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ, Ян., ТС), ’дрэнны, благі, нягодны’ (Ян., ТС; полац., Нар. лекс.; бешанк., Нар. сл.), ’худы, хваравіты’ (Мат. Гом.), ’хворы’ (ТС, Сл. ПЗБ), ’неразумны; слабы, кволы; невялікі’ (Сл. ПЗБ), сюды ж нія́ка ’дрэнна’ (Сл. ПЗБ), ’цяжка’ (Сцяшк. Сл.), нія́коваты ’слабаваты, нікуды не варты’ (ТС), ніякава́ты ’маларослы’ (Мат. Гом.), ніяку́сенькі ’ніякі’ (Сцяшк. Сл.), ніякаве́ць ’бянтэжыцца’ (там жа), укр. нія́кій ’ніякі’, рус. бранск. ния́кій ’тс’, польск. nijaki ’ніякі; няпэўны, невыразны, слабы, мізэрны’, чэш., славац. nijaký ’няпэўны, невыразны’. Вытворнае ад нія́к (гл.), адносна развіцця семантыкі да ’дрэнны, нікуды не варты’ параўн. нічогі (гл.), развіццё спецыфічнага значэння ’слабы, кволы’, магчыма, з’яўляецца паралельным да серб.-харв. не̏јāк ’слабы, кволы, слабасільны’ ад jȃk ’моцны, магутны’, агульнага па паходжанню з паўн.-слав. *jakъ ’які’ (ESSJ SG, 2, 237, 491; Скок, 1, 702).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)