◎ Нім ’перш чым, пакуль’ (Федар., Чачот), укр. пім ’тс’, польск. nim ’тс’. Паводле Карскага (2–3, 84), паходзіць з ускоснай склонавай формы займенніка */ь (гл. ён); таксама адносна польскага злучніка гл. Брукнер (204, 364). Апошні разглядаецца і як вынік кантамінацыі: nim < nizy, im (ESSJ SG, 2, 498 з адпаведнай літ-рай). Нягледзячы на фіксацыю яшчэ ў Бярынды, бел. пім хутчэй за ўсё запазычана з польскай, параўн. Булахаў, Развіццё, 27, а таксама Карплюк, Paralele w rozwoju słownictwa języków słowiańskich. Wrocław etc., 1989, 161–170. Няяснага паходжання мін. пім ’як бы, быццам’ (Сл. ЦРБ), фармальна ідэнтычнае разгледжанаму раней (кантамінацыя нібыу^быццам?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
звіне́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -нім, -ніце́, -ня́ць; -ні́; незак.
Утвараць металічны гук.
Звініць званок.
Звіняць галасы дзяцей.
У вушах звініць (пра звон у вушах).
|| зак. празвіне́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -нім, -ніце́, -ня́ць; -ні́.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тані́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; то́нены; незак., што (разм.).
Рабіць больш тонкім.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грані́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; незак., што.
Шліфуючы, рабіць грані (на шкле, метале, камені).
Г. алмазы.
|| зак. награні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; -нёны.
|| наз. гране́нне, -я, н.
|| прым. грані́льны, -ая, -ае.
Гранільнае майстэрства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бубні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; незак., што і без дап. (разм.).
1. Біць у бубен, барабаніць.
2. перан. Гаварыць хутка, неразборліва, манатонна.
Б. сабе пад нос.
|| зак. прабубні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абзеляні́ць, ‑ню́, ‑ні́ш, ‑ні́ць; ‑ні́м, ‑ніце́; зак., што.
Насадзіць многа кустоў, дрэў, пакрыць расліннасцю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсемяні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; ‑нім, ‑ніце; зак., каго-што.
1. Засеяць насеннем. Абсемяніць поле.
2. Спец. Тое, што і асемяніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асемяні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -меніце́, -мяна́ць; -мянёны; зак., каго-што (спец.).
Штучна апладніць.
|| незак. асемяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. асемяне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зрадні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; зро́днены; зак., каго-што з кім-чым.
Зблізіць, зрабіць сябрамі, цесна звязаць.
Іх зрадніла агульная справа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
удакладні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; -ла́днены; зак., што.
Зрабіць больш дакладным.
У. спісы.
|| незак. удакладня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. удакладне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)