няма́я
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| ж. |
- |
| Н. |
няма́я |
нямы́я |
| Р. |
нямо́й |
нямы́х |
| Д. |
нямо́й |
нямы́м |
| В. |
няму́ю |
нямы́х |
| Т. |
нямо́й нямо́ю |
нямы́мі |
| М. |
нямо́й |
нямы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нямы́, -а́я, -о́е.
1. Пазбаўлены здольнасці гаварыць.
Нямое дзіця.
Школа для нямых (наз.).
2. перан. Маўклівы, ціхі.
Нямая цішыня.
3. перан. Скрыты, затоены.
Н. папрок.
○
Нямая карта — вучэбная геаграфічная карта без абазначэння назваў.
Нямое кіно — неагучанае кіно.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
немата́, -ы́, ДМ -маце́, ж.
1. Адсутнасць дару мовы.
Прыроджаная н.
2. перан. Нямая цішыня.
Вячэрняя н.
3. перан. Бяспраўе, прыгнечанасць.
Векавая н. і адсталасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нямы́
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
нямы́ |
няма́я |
нямо́е |
нямы́я |
| Р. |
нямо́га |
нямо́й нямо́е |
нямо́га |
нямы́х |
| Д. |
нямо́му |
нямо́й |
нямо́му |
нямы́м |
| В. |
нямы́ (неадуш.) нямо́га (адуш.) |
няму́ю |
нямо́е |
нямы́я (неадуш.) нямы́х (адуш.) |
| Т. |
нямы́м |
нямо́й нямо́ю |
нямы́м |
нямы́мі |
| М. |
нямы́м |
нямо́й |
нямы́м |
нямы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
безмо́лвный маўклі́вы; (немой) нямы́;
безмо́лвная тишина́ няма́я цішыня́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нема́я сущ. няма́я, -мо́й ж.; не́мка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сто́енасць, ‑і, ж.
Уласцівасць стоенага. Іржанне коней, стогн зямлі, Нямая стоенасць рыданняў... Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Нямкі́ня, немкіня, ’немка, нямая жанчына’ (Сл. ПЗБ). Старажытнае вытворнае на *‑упі параўн. укр. німкеня, балг. немки‑ ня ’немка’; магло ўзнікнуць на мясцовай глебе ад немка ’немка, нямая жанчына’, нямко ’нямы чалавек’ (Сл. ПЗБ). Гл. немец, нямы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
не́мка 1,
гл. немцы.
не́мка 2, ‑і, ДМ ‑мцы; Р мн. ‑мак; ж.
Разм. Нямая жанчына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)