няла́дны, -ая, -ае (разм.).
Дрэнны, нядобры, не такі, як трэба.
Няладнае надвор’е.
У сям’і тварылася няладнае (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няла́дны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
няла́дны |
няла́дная |
няла́днае |
няла́дныя |
| Р. |
няла́днага |
няла́днай
няла́днае |
няла́днага |
няла́дных |
| Д. |
няла́днаму |
няла́днай |
няла́днаму |
няла́дным |
| В. |
няла́дны (неадуш.)
няла́днага (адуш.) |
няла́дную |
няла́днае |
няла́дныя (неадуш.)
няла́дных (адуш.) |
| Т. |
няла́дным |
няла́днай
няла́днаю |
няла́дным |
няла́днымі |
| М. |
няла́дным |
няла́днай |
няла́дным |
няла́дных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
няла́дны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Дрэнны, нядобры. Ад паварота і да паварота Адным дажджам адкрыты семафор. Няладная, нялёгкая пагода. Спяць самалёты сонца і прастор. Чэрня. / у знач. наз. няла́днае, ‑ага, н. Яшчэ на сярэдзіне дарогі адчуў.. [Астап] няладнае. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пу́шыць, ‑шыць; безас., незак., каго-што.
Разм. Распіраць. Жывот пушыць.
пушы́ць, ‑шу́, ‑шы́ш, ‑шы́ць; незак.
1. што. Рабіць пушыстым. Пушыць валасы.
2. Разм. Моцна лаяць каго‑н., распякаць. Распушыў усіх брыгадны. Будзь ён тры разы няладны! І пушыў усіх наўмысля. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нелапы́ ’ладны, дастатковы па велічыні, вазе і памерах’: мае парасята ужэ нелапые (слуц., Нар. словатв.), нелапу́ ’няладны, нядобры’ (ТС), параўн. ст.-рус. не лапъ ’ужо не, больш не’, укр. не лапі ’няхутка’, польск. nie łapie ’няхутка; нялёгка’, ст.-чэш. nelap ’нялёгка, з цяжкасцю, ледзь’. Выводзіцца з прасл. *lapati, lapъ!, што выражае хуткі рух з мэтай схапіць, злавіць і г. д., гл. лапаць. Развіццё семантыкі ад ’што трапіла, абы-што’ да ’не абы-што’, пры гэтым адмоўе не ўносіць новага семантычнага адцення, параўн. ст.-чэш. lap kto, lap který ’хто-небудзь’; больш падрабязна гл. Махэк₂, 320; Фасмер, 2, 459; Слаўскі, 4, 475.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)