нябе́скі
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
нябе́скі |
нябе́ская |
нябе́скае |
нябе́скія |
| Р. |
нябе́скага |
нябе́скай нябе́скае |
нябе́скага |
нябе́скіх |
| Д. |
нябе́скаму |
нябе́скай |
нябе́скаму |
нябе́скім |
| В. |
нябе́скі (неадуш.) нябе́скага (адуш.) |
нябе́скую |
нябе́скае |
нябе́скія (неадуш.) нябе́скіх (адуш.) |
| Т. |
нябе́скім |
нябе́скай нябе́скаю |
нябе́скім |
нябе́скімі |
| М. |
нябе́скім |
нябе́скай |
нябе́скім |
нябе́скіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нябе́скі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
нябе́скі |
нябе́ская |
нябе́скае |
нябе́скія |
| Р. |
нябе́скага |
нябе́скай нябе́скае |
нябе́скага |
нябе́скіх |
| Д. |
нябе́скаму |
нябе́скай |
нябе́скаму |
нябе́скім |
| В. |
нябе́скі (неадуш.) нябе́скага (адуш.) |
нябе́скую |
нябе́скае |
нябе́скія (неадуш.) нябе́скіх (адуш.) |
| Т. |
нябе́скім |
нябе́скай нябе́скаю |
нябе́скім |
нябе́скімі |
| М. |
нябе́скім |
нябе́скай |
нябе́скім |
нябе́скіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
◎ Нябе́скі ’нябесны; блакітны, падобны колерам да светла-блакітнага неба’ (Нас.), нябескі, нябесны ’уласцівы небу’ (Яруш.), нябескі, небескі ’блакітны’ (Грыг., Сл. ПЗБ, Сл. ЦРБ), ст.-бел. небеский (1518 г.) ’нябесны; блакітны’ укр. небеський ’нябесны’, польск. niebieski ’нябесны; блакітны’, чэш. nebesky ’нябесны’, в.-луж. njebjeski ’тс’, н.-луж. njebjaski ’тс’, славен. nebeški, nebeski ’нябесны, цудоўны’, серб.-харв. не̏бески ’нябесны’, балг. дыял. небески ’тс’. Відаць, самастойнае ўтварэнне ад нябёсы, гл. неба; значэнне ’блакітны’ — арэальная інавацыя з цэнтрам на польскай моўнай тэрыторыі (параўн. яшчэ ст.-чэш. nebesky ’блакітны’), паводле Брукнера (359), з XV ст., якая распаўсюдзілася і на Беларусі. У сувязі з гэтым наўрад ці мае падставы сцвярджэнне аб запазычанні ст.-бел. небеский са ст.-польск. niebieski (Булыка, Лекс. запазыч., 185), параўн. іншыя формы: небескы птах, нбскы црь (XVI ст., Карскі 2-3, 229).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)