неспако́йны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
неспако́йны |
неспако́йная |
неспако́йнае |
неспако́йныя |
| Р. |
неспако́йнага |
неспако́йнай неспако́йнае |
неспако́йнага |
неспако́йных |
| Д. |
неспако́йнаму |
неспако́йнай |
неспако́йнаму |
неспако́йным |
| В. |
неспако́йны (неадуш.) неспако́йнага (адуш.) |
неспако́йную |
неспако́йнае |
неспако́йныя (неадуш.) неспако́йных (адуш.) |
| Т. |
неспако́йным |
неспако́йнай неспако́йнаю |
неспако́йным |
неспако́йнымі |
| М. |
неспако́йным |
неспако́йнай |
неспако́йным |
неспако́йных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
неспако́йны
1. беспоко́йный, неспоко́йный;
н. хара́ктар — беспоко́йный (неспоко́йный) хара́ктер;
2. (такой, который не может угомониться) неспоко́йный, неугомо́нный;
н. хло́пец — неспоко́йный (неугомо́нный) па́рень;
3. (исполненный тревоги) трево́жный, беспоко́йный;
4. (о погоде и т.п.) неспоко́йный, ве́треный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неспако́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не жадае спакою; няўрымслівы, мяцежны. І рашыў будаваць Неспакойны салдат Гідрастанцыю На трыццаць пяць кілават. Куляшоў. Скончылася кіно, і з клуба на калідор хлынула і расплылася па вестыбюлі неспакойнае мора студэнцкай моладзі. Адамчык. Лясы тулілі неспакойных людзей, на якіх падала панская няласка і паліцэйская помста. Колас. // Які ўласцівы такому чалавеку. Неспакойны характар. □ Акіліна гатова была паверыць, што ў жыцці яе павінны адбыцца нейкія перамены, пасля якіх вальней і радасней будзе яе неспакойнаму сэрцу. Вітка.
2. Які адчувае і выказвае трывогу, хваляванне. [Антось] вярнуўся ў амбулаторыю хвілін праз дваццаць, вельмі неспакойны. Мележ. // Які выражае неспакой, трывогу. Неспакойныя думкі. □ Шчокі пунсавелі ад марозу, а доўгія веі прыкрывалі неспакойны бляск чорных вачэй. Алешка.
3. Поўны трывогі, неспакою. Трымаць.. [стрэльбу] дома ў гэты неспакойны час было не з рукі. Колас. Сны неспакойныя, нядолі поўныя, Спаць не даюць мне начамі. Купала. // Такі, на якім няма спакою. Атрад Кавалевіча быў на самым неспакойным участку. Мележ. Было неспакойнае начное дзяжурства, а потым гэтакі ж цяжкі быў дзень. Васілевіч.
4. Які знаходзіцца ў хваляванні, бурны (пра з’явы прыроды). Шумелі дрэвы ў гарадскім садзе. Неспакойны вецер кідаўся над горадам. Самуйлёнак. Гальфстрым! Я нават ў чую яго подых Гарачы, неспакойны, ад якога Аж застагналі рэі парахода З трывогай. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неспоко́йный неспако́йны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
занепако́ены, -ая, -ае.
Устрывожаны, неспакойны.
|| наз. занепако́енасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
непоко́йный неспако́йны; (тревожный) трыво́жны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
непасе́длівы, -ая, -ае.
Вельмі рухавы, мітуслівы, неспакойны.
Непаседлівае дзіця.
|| наз. непасе́длівасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вірлі́вы, -ая, -ае.
Бурлівы, бурны, неспакойны.
В. паток.
Вірлівая маладосць (перан.).
|| наз. вірлі́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мяту́щийся прил. утрапёны; мяце́жны; неспако́йны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нерво́вы, -ая, -ае.
1. гл. нерв.
2. Лёгка ўзбуджальны, з раздражненнем нерваў.
Н. твар.
3. Якога лёгка расхваляваць; неспакойны.
Нервовая жанчына.
4. Неспакойны, трывожны (аб рабоце, жыцці і пад.).
Нервовая праца.
|| наз. нерво́васць, -і, ж. (да 2—4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)