натхні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -нім, -ніце́, -ня́ць; -нёны; зак., каго-што.

1. Выклікаць натхненне, творчы ўздым.

Залатая восень натхняе паэтаў.

2. Выклікаць душэўны ўздым, заахвоціць да якіх-н. дзеянняў

Н. на напісанне верша.

Н. на подзвіг.

|| незак. натхня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

натхні́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. натхню́ натхні́м
2-я ас. натхні́ш натхніце́
3-я ас. натхні́ць натхня́ць
Прошлы час
м. натхні́ў натхні́лі
ж. натхні́ла
н. натхні́ла
Загадны лад
2-я ас. натхні́ натхні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час натхні́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

натхні́ць сов.

1. (вызвать творческий подъём) вдохнови́ть;

ві́ды мо́ра ~ні́лі мяне́ — ви́ды мо́ря вдохнови́ли меня́;

2. (вызвать душевный подъём) воодушеви́ть;

гераі́зм камандзі́ра ~ні́ў салда́т — герои́зм команди́ра воодушеви́л солда́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

натхні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., каго-што.

1. Выклікаць натхненне, творчы ўздым. // Выклікаць, абудзіць, навеяць што‑н. (пачуцці, думкі і пад.); прымусіць прасякнуцца чым‑н. І ты будзеш, як матку, любіць Словы тыя, якія натхніў Гэты шорах і стукат рабін Пад вятрамі загадкавых ніў! Куляшоў.

2. Выклікаць душэўны ўздым, заахвоціць да якіх‑н. дзеянняў. [Слова] здольна суцешыць гора, выклікаць весялосць, натхніць на подзвіг. Юрэвіч. Першамайскія падарункі Радзіме яшчэ больш натхнілі дружны шахцёрскі калектыў. Кулакоўскі. Лазавенка пасылаў.. [на будоўлю] лепшых людзей і лічыў, што яны павінны натхніць, пацягнуць за сабой усіх астатніх. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вдохнови́ть сов. натхні́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

натхня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да натхніць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акрылі́ць, акрылю́, акры́ліш, акры́ліць; акры́лены; зак., каго-што (высок.).

Тое, што і натхніць.

|| незак. акрыля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. акрыле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акры́ліць

‘узняць у каго-небудзь душэўны стан, натхніць; падбадзёрыць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. акры́лю акры́лім
2-я ас. акры́ліш акры́ліце
3-я ас. акры́ліць акры́ляць
Прошлы час
м. акры́ліў акры́лілі
ж. акры́ліла
н. акры́ліла
Дзеепрыслоўе
прош. час акры́ліўшы

Іншыя варыянты: акрылі́ць, акрылі́ць.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

акрылі́ць

‘узняць у каго-небудзь душэўны стан, натхніць; падбадзёрыць каго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. акрылю́ акры́лім
2-я ас. акры́ліш акры́ліце
3-я ас. акры́ліць акры́ляць
Прошлы час
м. акрылі́ў акрылі́лі
ж. акрылі́ла
н. акрылі́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час акрылі́ўшы

Іншыя варыянты: акры́ліць.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адухаві́ць, -хаўлю́, -хаві́ш, -хаві́ць; -хаві́м, -хавіце́, -хавя́ць; -хо́ўлены; зак., каго-што.

1. Духоўна ўзвысіць, авысакародзіць, натхніць (кніжн.).

А. высокімі ідэаламі.

2. Прыпісаць (прыродзе, жывёлінам) вышэйшыя духоўныя здольнасці.

|| незак. адухаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. адухаўле́нне, -я, н.

А. прыроды.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)