насці́льны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
насці́льны |
насці́льная |
насці́льнае |
насці́льныя |
| Р. |
насці́льнага |
насці́льнай
насці́льнае |
насці́льнага |
насці́льных |
| Д. |
насці́льнаму |
насці́льнай |
насці́льнаму |
насці́льным |
| В. |
насці́льны (неадуш.)
насці́льнага (адуш.) |
насці́льную |
насці́льнае |
насці́льныя (неадуш.)
насці́льных (адуш.) |
| Т. |
насці́льным |
насці́льнай
насці́льнаю |
насці́льным |
насці́льнымі |
| М. |
насці́льным |
насці́льнай |
насці́льным |
насці́льных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
насці́льны, -ая, -ае.
1. Плаўны, які ідзе амаль па прамой лініі (спец.).
Н. скачок.
2. Які ідзе паралельна паверхні зямлі на пэўнай вышыні (спец.).
Н. агонь.
Насцільная траекторыя палёту куль.
|| наз. насці́льнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насці́льны спорт., воен. насти́льный;
н. скачо́к — насти́льный прыжо́к;
н. аго́нь — насти́льный ого́нь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насці́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які будуецца як насціл. Насцільная дарога.
2. Спец. Які рухаецца амаль паралельна паверхні зямлі на невялікай вышыні (пра палёт куль, снарадаў і пад.). Насцільны агонь.
3. Спец. Які ідзе амаль па прамой лініі, плаўны. Насцільны скачок.
4. Абл. Які падае шчыльна (пра дождж). Росна. Золка. Пад ранак Выпаў дожджык насцільны. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насти́льный насці́льны;
насти́льный ого́нь воен. насці́льны аго́нь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Насці́л ’насціл, памост’ (ТСБМ, ТС, Сл. ПЗБ), насці́ль ’тс’ (Мат. Маг.). Ад насціла́ць, гл. слаць; праблему складае неарганічная мяккасць л у слове з Магілёўшчыны, магчыма, у выніку асэнсавання рэаліі як зборнага назоўніка, параўн. сутон і сутонь ’тонкі лядок на вадзе’ (ТС), рус. наслуд і наслудь ’наледзь’ і пад. Не выключана, што мяккасць канцавога зычнага з’явілася ў выніку семантычнай кандэнсацыі спалучэння тыпу *насці́льны мост > насці́ль, у той час як словы з цвёрдым л на канцы — аддзеяслоўныя назоўнікі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)