насцеражы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
насцеражу́ |
насцеражы́м |
| 2-я ас. |
насцеражы́ш |
насцеражыце́ |
| 3-я ас. |
насцеражы́ць |
насцеража́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
насцеражы́ў |
насцеражы́лі |
| ж. |
насцеражы́ла |
| н. |
насцеражы́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
насцеражы́ |
насцеражы́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
насцеражы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
насцеражы́ць сов. насторожи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насцеражы́ць, -ражу́, -ражы́ш, -ражы́ць; -ражы́м, -ражыце́, -ража́ць; -ражы́; -ражо́ны і насцяро́жыць, -ро́жу, -ро́жыш, -ро́жыць; -ро́ж; -ро́жаны; зак., каго-што.
Выклікаць насцярожанасць, напружаную ўвагу, трывогу.
|| незак. насцяро́жваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насцеражы́ць, ‑ражу, ‑ражыш, ‑ражыць; ‑ражым, ‑ражыце, ‑рагуць і насцяро́жыць, ‑рожу, ‑рожыш, ‑рожыць; заг. насцеражы; зак., каго-што.
Выклікаць насцярожанасць, напружаную ўвагу, трывогу. Патруль, каб не насцеражыць нас, увесь час ішоў за намі на адной дыстанцыі, не рызыкуючы аднак затрымаць. Карпюк. — Праходзьце, бацюхна, праходзьце, — сказаў фельчар, як звычайна, але позірк ягоных вачэй насцеражыў Сяргея. Сіўцоў. Маша зноў змаўчала. Гэта насцярожыла Васіля. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насцяро́жыць гл. насцеражыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насцяро́жыць,
гл. насцеражыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насцяро́жваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да насцеражыць, насцярожыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насцяро́жаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад насцеражыць, насцярожыць.
2. у знач. прым. Напружана-ўважлівы і трывожны ў чаканні чаго‑н. На першы погляд ніякіх падстаў для падазрэння не было, але капітан, як заўсёды, новенькім асаблівай веры.. не даваў: вельмі ўжо яны насцярожаныя нейкія, палахлівыя, залішне ўважлівыя. Ваданосаў. Цяпер трэба было не варушыцца, дыхаць асцярожна і ціха, каб не спудзіць злітую з цемрай насцярожаную птушку. Паслядовіч. // Які выяўляе напружанасць, засцяроджанасць. Лена адсунулася да самай сцяны і не спускала з маці насцярожанага позірку. Шамякін. Аляксей акінуў суровым позіркам прыціхшы строй. Адчуў на сабе дзесяткі насцярожаных, уважлівых вачэй. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)