насланнё́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
насланнё́ |
| Р. |
наслання́ |
| Д. |
насланню́ |
| В. |
насланнё́ |
| Т. |
насланнём |
| М. |
насланні́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
насланнё, -я́, н.
1. Напасць, няшчасце.
Што за н.!
2. Тое, што паслана нібы «нячыстай сілай»; прывід.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
насланнё ср. наважде́ние; напа́сть ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насла́нне, ‑я, і насланнё, ‑я, н.
Напасць, няшчасце. [Рыгору] успомнілася, як адзін год яшчэ пры нябожчыку-бацьку гэтакае насланнё на іх было: з пушчы панадзіўся воўк і ўсіх авечак перацягаў. Сабаленка. [Маці:] — І вось скажы, дачушка, насланнё на нашу хату. Ніяк хвароба нас не пакідае. Я ўстала — хлопец злёг. Пташнікаў. Дзецям Ганна нічога не сказала, а сама затужыла. За што на яе такое пасланне? Лобан. // Паводле забабонных уяўленняў: тое, што наслана нібы «нячыстай сілай»; прывід. [Алесь:] А калі апамятаўся, то нічога не знайшоў... Не ведаю, братачка, што і падумаць, быццам насланнё нейкае, д’ябальская праява, не іначай... Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Насланнё ’насланне, навядзенне чарадзейнай сілаю’ (Нас.) ’нашэсце’, ’пра таго, хто ў вялікай колькасці з’яўляецца дзе-небудзь, несучы шкоду’ (полац., Нар. лекс.), ’бяда, гора, няўдача, няшчасце’ (бялын., Янк. Мат.), ’напасць’ (Яруш.), насла́нне ’непрыемнасці, беды, няўдачы, хібы ў справах, усё, што з’яўляецца як бы насланым, пасланым у якасці кары злой сілай’ (Гарэц.), ’эпілепсія’, ’ачмурэнне’: bo czort u jeho nasłany (Пятк. 2, 209). Да насла́ць ’паслаць’, гл. слаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́шасць, -і, ж.
1. Хвароба, эпідэмія.
Маравая п. (з вялікай смяротнасцю).
2. перан. Напасць, насланнё.
Варожая п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наважде́ние насланнё, -ння́ ср., насла́нне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насла́ние уст. насланнё, -ння́ ср., насла́нне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́шасць, ‑і, ж.
Хвароба, эпідэмія. [Вярхоўскі:] Тыф! Між іншым, вашай дыктатуры варта было б падумаць, як ліквідаваць гэтую пошасць. Маўзон. // Напасць, насланнё. І так бывала не адзін раз праходзіла фашысцкая пошасць, а жыццё задушыць ёй так і не ўдалося. Няхай.
•••
Маравая пошасць — эпідэмія, якая выклікае вялікую смяротнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мані́ст ’цыкута ядавітая, Cicuta virosa L.’ (Бес.). Няясна. Магчыма, да мана́ ’зман, насланнё, чары’. Параўн. аналагічнае польск. szaleń, szalej (ад szaleć ’шалець’), чэш. bolehlav velký, укр. бішениця, дурі́йка ’вех, цыкута’. Старажытны суфікс ‑isto (?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)