нарматы́ў
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
нарматы́ў |
нарматы́вы |
| Р. |
нарматы́ву |
нарматы́ваў |
| Д. |
нарматы́ву |
нарматы́вам |
| В. |
нарматы́ў |
нарматы́вы |
| Т. |
нарматы́вам |
нарматы́вамі |
| М. |
нарматы́ве |
нарматы́вах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нарматы́ў, -ты́ву, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м. (спец.).
Эканамічны або тэхнічны паказчык норм, у адпаведнасці з якімі выконваецца работа.
Нарматывы вытворчай працы.
|| прым. нарматы́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нарматы́ў, -ты́ву м. нормати́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нарматы́ў, ‑тыву, м.
Спец. Эканамічны або тэхнічны паказчык норм, у адпаведнасці з якімі выконваецца якая‑н. работа. Тэхнічныя нарматывы. Нарматывы вытворчай працы.
[Ад лац. normatio — упарадкаванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нормати́в нарматы́ў, -ты́ва м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нарматы́ўны, -ая, -ае.
1. гл. нарматыў.
2. Які вызначае норму, стандарты, правілы.
Нарматыўная граматыка.
|| наз. нарматы́ўнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
но́рма, ‑ы, ж.
1. Устаноўленая мера, устаноўленыя памеры чаго‑н. [Аграном] сачыў за ачысткай насення і нормамі высеву. Брыль. [Сцёпка:] І мяне залічылі на рабфак звыш нормы, а потым усё ўладзілася. Колас. // Устаноўленая мера прадукцыйнасці працы. Нормы выпрацоўкі. □ Брыгада хутка стала вылучацца сярод іншых: і нормы пераконваліся і якасць работы з кожным днём узрастала. Кулакоўскі. // Спец. Тое, што і нарматыў. Тэхнічныя нормы. □ Трэба было зманціраваць маслаправод турбіны. Па норме на гэта адводзіўся роўна месяц. Дадзіёмаў. // Устаноўленая мера якіх‑н. спартыўных дасягненняў. Выканаць норму майстра спорту. // Сярэдняя, звычайная велічыня чаго‑н. Норма атмасфернага ціску. Норма выпадзення ападкаў.
2. пераважна мн. (но́рмы, норм). Агульнапрызнаныя, узаконеныя ў пэўным асяроддзі правілы паводзін людзей у грамадстве. Нормы паводзін. Этычныя нормы. □ [Буцкевіч:] Вашы падначаленыя парушаюць самыя элементарныя дыпламатычныя нормы. Вітка. // Устаноўленае, агульнапрынятае правіла ў мове, літаратуры і інш. У савецкі перыяд асноўныя граматычныя нормы беларускай літаратурнай мовы былі замацаваны школьнымі падручнікамі, дапаможнікамі для вышэйшых навучальных устаноў. Граматыка. // Узор. Узяць за норму што‑н.
3. Спец. Загаловак кнігі, звычайна скарочаны, які даецца дробным шрыфтам на першай старонцы кожнага друкаванага аркуша ўнізе з левага боку.
•••
Прыйсці (увайсці) у норму гл. прыйсці.
[Лац. norma.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)