намачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны; зак.
1. гл. мачыць.
2. што і чаго. Нарыхтаваць мачэннем.
Н. яблыкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
намачы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
намачу́ |
намо́чым |
| 2-я ас. |
намо́чыш |
намо́чыце |
| 3-я ас. |
намо́чыць |
намо́чаць |
| Прошлы час |
| м. |
намачы́ў |
намачы́лі |
| ж. |
намачы́ла |
| н. |
намачы́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
намачы́ |
намачы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
намачы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
намачы́ць (у чым) сов. намочи́ть (чем, в чём); смочи́ть (чем, в чём); пропита́ть (чем);
дождж ~чы́ў се́на — дождь намочи́л се́но;
н. бялі́зну — намочи́ть бельё;
н. я́блыкаў — намочи́ть я́блок;
н. ану́чу ў ма́сле — смочи́ть (пропита́ть) тря́пку ма́слом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
намачы́ць, ‑мачу, ‑мочыш, ‑мочыць; зак.
1. каго-што. Зрабіць мокрым, сырым; прамачыць. Намачыў снапы дождж. Намачыць валёнкі. Намачыць гліну. □ Таццяна намачыла аб расу руку і працерла вочы. Шамякін. // Змачыць, даць прамачыцца чым‑н. [Зося] намачыла ручнік і выцерла.. [хлапчуку] твар. Чорны. // Пакінуць што‑н. на нейкі час у вадкасці. [Кацярына:] — Выпала, калі трапіць пад год, дык такі лянок вырасце, што як намочым у сажалцы, мяккім робіцца, як шоўк, а моцны — адной пасмы не парвеш. Кулакоўскі. [Тата:] — Не забудзься ж, Аленка, намачыць лыка пасля абеду. Пальчэўскі.
2. што і чаго. Шляхам мачэння прыгатаваць у нейкай колькасці. Намачыць яблыкаў.
3. без дап. Разліваючы што‑н., зрабіць мокрай паверхню чаго‑н. Намачыць на падлозе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мачы́ць, мачу́, мо́чыш, мо́чыць; мо́чаны; незак.
1. каго-што. Рабіць мокрым, вільготным.
Дождж мочыць збожжа.
2. што. Трымаць што-н. у чым-н. вадкім, прамочваць, насычаць вадкасцю, каб надаць адпаведныя якасці, уласцівасці.
М. лён.
|| зак. замачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны і намачы́ць, -мачу́, -мо́чыш, -мо́чыць; -мо́чаны; наз. замо́чванне, -я, н. (да 2 знач.), замо́чка, -і, ДМ -чцы, ж. (да 2 знач.) і мачэ́нне, -я, н. (да 2 знач.).
|| прым. мачы́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
намо́чаны намо́ченный; смо́ченный; пропи́танный; см. намачы́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абслі́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што (разм.).
Намачыць слінай; запэцкаць.
А. нагруднік.
|| незак. абслі́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
омочи́ть сов., книжн. абмачы́ць, намачы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
намочи́ть сов.
1. (смочить, сделать мокрым) намачы́ць, мног. панамо́чваць;
2. (наквасить) наква́сіць; намачы́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)