наката́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; нака́таны; зак., што і чаго.

1. Нанесці на паверхню чаго-н. малюнак, узор і пад. пры дапамозе спецыяльных прыстасаванняў.

Н. узор.

Н. набор.

2. Хутка або наспех напісаць (разм.).

Н. пісьмо.

|| незак. нака́тваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.); наз. нака́тванне, -я, н.

|| наз. нака́т, -у, Ма́це, м. (да 1 знач.) і нака́тка, -і, ДМ -тцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наката́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. наката́ю наката́ем
2-я ас. наката́еш наката́еце
3-я ас. наката́е наката́юць
Прошлы час
м. наката́ў наката́лі
ж. наката́ла
н. наката́ла
Загадны лад
2-я ас. наката́й наката́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час наката́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

наката́ць сов. наката́ть;

н. узо́р — наката́ть узо́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наката́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.

1. Нанесці на паверхню чаго‑н. малюнак, узор і пад. пры дапамозе спецыяльных прыстасаванняў. Накатаць узор.

2. Разм. Хутка або наспех напісаць. Накатаць пісьмо.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нака́тваць несов. нака́тывать; см. наката́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нака́таны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад накатаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нака́тваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да накатаць (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нака́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. накатаць (у 1 знач.).

2. Спец. Паверхня металу, атрыманая шляхам дэфармавання і ўшчыльнення яго верхняга слон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нака́т, -у, Ма́це, м.

1. гл. накатаць.

2. Рад бярвён, жэрдак і пад., насланых наверх або пад нізам чаго-н.; насціл.

Бліндажу тры накаты.

3. Слой фарбы на прыладзе для атрымання адбітку на якой-н. паверхні (на сцяне, паперы і інш.), а таксама ўзор на сценах.

Прыгожы н.

|| прым. нака́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Нака́т ’дарога, вымашчаная бярвеннямі’ (Жд. 1), ’рад бярвенняў, якія накладваюцца на ўжо звязаны плыт’ (Нар. сл.), ’след ад колаў, воза’ (Бяльк.). Усё ад накаці́ць, наката́ць, гл. ката́ць у розных значэннях. Сюды ж нака́тнік ’тонкае бервяно’ (Гарэц.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)